Văn mẫu lớp 12: Nghị luận Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường mang đến dàn ý chi tiết kèm theo 9 mẫu cực hay, giúp cho các em học sinh lớp 12 tự học để mở rộng, nâng cao kiến thức, rèn luyện kĩ năng về văn nghị luận xã hội về một tư tưởng đạo lý tốt hơn.
Bạn đang đọc: Văn mẫu lớp 12: Nghị luận xã hội Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường
TOP 9 mẫu nghị luận về Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường gồm cả bài làm ngắn gọn và đầy đủ để các bạn tham khảo, lựa chọn theo sức viết của mình, giúp các bạn học môn Ngữ văn tốt hơn và có sự chuẩn bị tốt hơn khi học. Bên cạnh nghị luận về lý tưởng là ngọn đèn chỉ đường các bạn xem thêm nghị luận Ôi thế nào là sống đẹp hỡi bạn và nhiều bài văn khác tại chuyên mục Văn 12.
Nghị luận Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường hay nhất
Dàn ý nghị luận Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường
I. Mở bài
– Dẫn dắt vào vấn đề: Để tồn tại trong một cuộc sống phức tạp, biến đổi không ngừng, mỗi người cần phải có lí tưởng của riêng mình. L.Tôn-xtôi đã từng nói, “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng thì không có cuộc sống”.
II. Thân bài
1. Giải thích câu nói
– “Lí tưởng” là mục đích cao cả nhất mà mỗi con người luôn mong muốn thực hiện được.
– Ý nghĩa của câu nói: Lí tưởng chính là yếu tố giúp định hướng cách sống của mỗi người trong cuộc đời. Nếu không có lí tưởng sẽ không có lối sống kiên định rõ ràng, không có mục đích sống cụ thể và như vậy cuộc sống không còn ý nghĩa.
– Đánh giá về tính đúng đắn của câu nói.
2. Vai trò của lí tưởng
– Lí tưởng không chỉ là ngọn đèn chỉ lối, là yếu tố chỉ dẫn mà nó còn chính là đích đến cuối cùng trong cuộc đời mỗi người.
– Khi có lí tưởng mỗi người luôn cố gắng hết mình để thực hiện tốt những công việc cần làm, luôn cố gắng hoàn thiện bản thân.
– Khi hoàn thành tốt mọi công việc, bản thân ngày càng hoàn thiện thì thành công là điều tất yếu, lí tưởng dẫn dắt mỗi con người đến thành công.
– Là động lực để con người vượt qua khó khăn, vấp ngã để hướng đến tương lai
– Nhờ lí tưởng cao đẹp, của mỗi cá nhân mà xã hội trở nên tốt đẹp hơn bởi khi đó sẽ có tập hợp những lí tưởng tích cực, mỗi người đều hành động vì lí tưởng của mình.
– Lí tưởng là cái cốt lõi thể hiện vai trò, giá trị mục đích sống của con người. Sống mà không có lí tưởng đơn thuần là sự tồn tại vô nghĩa. “Linh hồn của con người cần lí tưởng hơn thực tế. Chúng ta tồn tại nhờ thực tế nhưng chúng ta sống vì lí tưởng” (Victor Hugo).
3. Phản đề, mở rộng
– Không phải chỉ khát khao những điều cao xa mới là có lí tưởng đẹp, lí tưởng cao cả. Lí tưởng cao cả còn là những suy nghĩ chân thành, tích cực, hướng con người ta đến cái thiện, cái đẹp.
– Nếu không có lí tưởng, con người sẽ sống mà không có mục đích, lãng phí thời gian vào những điều vô bổ, dễ sa vào những hành động tội lỗi.
– Cần phân biệt đâu là lí tưởng cao đẹp, tích cực đâu là những dục vọng tầm thường, những ham muốn phi nhân tính ảnh hưởng đến cộng đồng.
4. Nhận thức của bản thân
– Cần có thái độ lên án những người sống không có lí tưởng để họ tự nhận thức lại bản thân, tự xác định mục đích sống.
– Mặt khác, cần biết trân trọng những người có lí tưởng sống tích cực, lấy đó làm tấm gương để tự hoàn thiện mình.
– Bản thân cần phải tự xác định đâu mới thực sự là lí tưởng sống tích cực, lấy đó làm kim chỉ nam để thực hiện mọi công việc, có như vậy cuộc sống mới có ý nghĩa.
– “Tuổi trẻ không có lí tưởng giống như buổi sáng không có mặt trời” (Belinsky), nghĩa là lí tưởng sống là yếu tố tất yếu phải có trong mỗi người trẻ, không có lí tưởng sống sẽ không có cuộc sống thực sự.
III. Kết bài
– Nêu nhận định chung về vấn đề lí tưởng sống của mỗi người.
– Mỗi người cần xác định cho mình một lí tưởng sống tích cực để cuộc sống có ý nghĩa hơn.
Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường – Mẫu 1
Nhà văn thiên tài nước Nga, L.Tôn-xtôi đã từng nói: “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng kiên định thì không có cuộc sống”. Quả thật đúng như vậy, trong cuộc sống của chúng ta có muôn vàn ngã rẽ khác nhau, nếu không có lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường chắc chắn chúng ta sẽ đi chệch hướng, uổng phí cả cuộc đời
Lí tưởng có thể hiểu là những điều cao cả, đẹp đẽ được hình thành trong mỗi người, nhằm hướng tới và đạt được một mục tiêu nào đó trong cuộc sống. Ở đây L.Tôn-xtôi, đã sử dụng hình ảnh ngọn đèn – soi đường, chỉ lối để làm rõ vai trò của lí tưởng trong cuộc đời mỗi con người. “Không có lí tưởng thì không có phương hướng” tức để khẳng định, nếu mỗi chúng ta không xác định được lí tưởng đúng đắn cho mình sẽ không có mục tiêu để phấn đấu, cố gắng. Câu nói của nhà văn L.Tôn-xtôi đã khẳng định tầm quan trọng và ý nghĩa to lớn của lí tưởng trong bước đường tương lai của mỗi con người.
Trong cuộc sống, lí tưởng là vô cùng quan trọng đối với mỗi chúng ta. Khi chúng ta sống có lí tưởng sẽ xác định được mục tiêu sống, mục tiêu phấn đấu về những gì mình đã đề ra. Những người sống có lí tưởng thường kiên quyết, mạnh mẽ hơn trong hành động. Họ không ngại khó khăn, gian khổ, họ không màng những thử thách, bằng sức trẻ, sự kiên cường, bền bỉ họ sẵn sàng vượt qua để vươn tới cái đích mà mình đang hướng tới. Không chỉ vậy, lí tưởng còn như một ngọn đèn chỉ đường cho mỗi chúng ta, giúp chúng ta biết đâu là những việc cần làm, nên làm, đâu là những việc xấu, nên tránh. Ngoài ra, lí tưởng cũng như là một nguồn động lực to lớn, trong bước đường đời không tránh khỏi cũng lúc khó khăn, vấp ngã và lí tưởng chính là người bạn luôn cổ vũ, động viên chúng ta tiếp tục đựng dậy chinh phục khó khăn và về đích.
Không có lí tưởng nào là cao quý, lí tưởng nào là thấp hèn. Có những người mang trong mình lí tưởng chinh phục vũ trụ bao la, đầy bí ẩn, nhưng cũng có những người lí tưởng là sống một đời an yên, hạnh phúc, giúp đỡ những người xung quanh. Lí tưởng không phân biệt to nhỏ, miễn nó đem lại niềm vui cho bản thân, hạnh phúc cho cộng đồng và không làm ảnh hưởng xấu đến xã hội.
Trong cuộc sống này có biết bao người, đang hàng ngày hàng giờ sống và phấn đấu vì lí tưởng cao đẹp của mình. Bác Hồ mang trong mình lí tưởng lớn lao tìm ra con đường giải phóng dân tộc. Và bằng ý chí, nghị lực kiên cường, bao năm bôn ba vất vả Bác đã tìm ra con đường giải phóng dân tộc. Nếu không có ánh sáng của lí tưởng soi đường, chắc chắn Bác sẽ không thể tìm ra con đường cứu nước đúng đắn.
Vậy tại sao, L.Tôn-xtôi lại nói không có lí tưởng sẽ không có cuộc sống? Ngay ban đầu L.Tôn-xtôi đã khẳng định lí tưởng chính là ngọn đèn soi đường, vậy nếu không có ngọn đèn ấy chỉ lối chắc chắn chúng ta sẽ bị lạc hướng, không có mục tiêu phấn đấu, cố gắng, cuộc sống sẽ thật nhàm chán, tẻ nhạt. Không có lí tưởng sống con người dễ sa vào tệ nạn xã hội, có những hành động mù quáng, trái với pháp luật, luân thường đạo lí. Hơn nữa, những người sống không có lí tưởng thường dễ nản lòng khi gặp phải những khó khăn, vấp ngã trong cuộc sống.
Bên cạnh những người luôn sống có mục tiêu, lí tưởng sống cao đẹp lại có những kẻ sống tầm thường, không có lí tưởng, mục đích phấn đấu. Và chúng ta cùng cần phân biệt giữa lí tưởng cao đẹp với những dục vọng tầm thường, thấp kém. Lí tưởng là khi chúng ta biết phấn đấu cho những thứ tốt đẹp, vì cộng đồng, xã hội, làm cho mối quan hệ giữa người và người trở nên đẹp hơn, xã hội văn minh, tiến bộ hơn. Còn dục vọng là lối sống ích kỉ, tầm thường, chỉ lo nghĩ đến lợi ích bản thân mà quên đi lợi ích chung của cộng đồng, đất nước. Đây là lối sống xấu, đáng lên án và phê phán.
Là một học sinh, ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường, các em cần xác định cho bản thân mục đích, lí tưởng đúng đắn, cao đẹp. Học vì ngày mai lập nghiệp, phấn đấu vì tương lai tươi sáng không chỉ cho bản thân mà còn cho cả cộng đồng, xã hội. Để đạt được lí tưởng đó các em cần chăm chỉ học tập, chuyên cần ở lớp, cần mẫn khi về nhà. Không ngại khó khăn, gian khổ, không chùn bước trước những thử thách. Khi đã hội tụ đầy đủ những kỹ năng, phẩm chất đó chắc chắn sẽ đạt được thành công, vươn đến lí tưởng của bản thân.
Quả thật “Mỗi người phải kiên trì đường đi mình đã mở ra, không bị quyền uy dọa ngã, không bị quan điểm đương thời khống chế, cũng không bị thời thượng cám dỗ”. Trong cuộc đời đầy chông gai, bão tố, lí tưởng đúng đắn chính là ngọn đèn bất diệt soi đường để mỗi chúng ta vượt qua khó khăn, không chùn bước và đạt được thành công nhanh hơn, sớm hơn.
Nghị luận Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường – Mẫu 2
Chúng ta đều biết, những con thuyền lênh đênh trên biển cả đều rất cần một ngọn hải đăng dẫn đường, soi sáng để có thể tìm đến bến bờ an toàn và bình yên. Đối với mỗi người, ngọn hải đăng chính là lí tưởng sống. Lí tưởng ấy sẽ chắp cánh đưa ta bay cao cùng những ước mơ và chỉ đường cho ta đến bến bờ hạnh phúc của cuộc sống. Chính vì thế, đại văn hào Nga Lép Tôn – xtôi đã từng nói: “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng thì không có cuộc sống”. Câu nói đó vừa khẳng định tầm quan trọng của lí tưởng, vừa như là một lời nhắc nhở cho những ai không có lí tưởng sống.
Lí tưởng là mục đích cao nhất mà mỗi con người muốn hướng tới, là lí do, sự khao khát mà mỗi người mong mỏi đạt được. Hiểu theo nghĩa đen, “ngọn đèn” được dùng để thắp sáng vào ban đêm, để ta thấy được đường đi và những vật xung quanh. Nhưng trong câu nói, hình ảnh “ngọn đèn” không chỉ được dùng để nói một sự vật cụ thể, mà để tôn lên ý nghĩa của “lí tưởng. Lí tưởng là thứ giúp ta thấy rõ được đường đi, ngay cả trong những phút giây đen tối. “Phương hướng kiên định” là mục tiêu, là đường lối xác định được để ra dựa trên sự quyết tâm giữ vững lập trường. Nếu chỉ hiểu “cuộc sống” là cuộc đời mỗi người, ta chưa thể hiểu được câu nói của Lép Tôn-xtôi. “Cuộc sống” ở đây được hiểu là một cuộc đời có ý nghĩa, khi mà con người sống thực sự chứ không phải chỉ tồn tại. Câu nói mang ý nghĩa rõ ràng: Lí tưởng rất quan trọng. Và sống trên đời, mỗi người cần có một lí tưởng sống, vì sống mà không có lí tưởng thì sẽ không thể xác định những việc nên làm, dẫn đến việc chúng ta sống một cuộc đời thừa, không có giá trị.
Lí tưởng sống cũng không cần phải quá xa vời và lớn lao. Quan trọng là chúng ta phải sống có lí tưởng và thực hiện lí tưởng bằng con đường chân chính. Hãy sống cho mọi người vì chúng ta chỉ tìm thấy hạnh phúc khi “mình vì mọi người’’ và chính nhờ đó, “mọi người sẽ vì mình”.
Tấm gương đại diện cho lí tưởng cao đẹp chính là Bác Hồ kính yêu. Người thanh niên Nguyễn Tất Thành đã ra đi với một lí tưởng suốt đời “tìm ra con đường giải phóng đất nước, quyết tâm vì Tổ quốc độc lập, vì dân tộc Việt Nam tự do và bền vững”. Tuy chỉ có hai bàn tay trắng, lại ở xứ lạ xa quê nhưng trong con tim, Bác vẫn nuôi lí tưởng tìm ra con đường giải phóng dân tộc, quyết vì dân tộc Việt Nam độc lập, tự do, hạnh phúc. Vì thế, cuối cùng Bác cũng đã tìm ra được đường lối giải phóng dân tộc, đem lại ấm no, hạnh phúc cho toàn thể đồng bào của mình. Trong thời chiến, nhiều thanh niên giàu lí tưởng Cách mạng như Võ Thị Sáu, Lê Văn Tám, Cù Chính Lan… đã hi sinh vì dân tộc, trở thành người anh hùng của thời đại. Và còn biết bao chiến sĩ đã có chung lí tưởng cao đẹp đã chiến đấu để bảo vệ từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc.
Ta còn có thể thấy được lí tưởng sống được thể hiện qua tấm gương khắc phục khó khăn, phấn đấu không ngừng nghỉ của thầy Nguyễn Ngọc Kí. Dù bị liệt hai tay từ thuở nhỏ, gặp bao khó khăn trắc trở, nhưng thầy không bỏ cuộc. Chính lí tưởng mong muốn cống hiến cho đời, quyết không làm phế nhân, làm gánh nặng cho mọi người, thấy đã cố gắng tập viết bằng chân và đã trở thành một nhà giáo ưu tú dẫn dắt nhiều thế hệ học trò đến thành công.
Nếu sống mà không có lí tưởng thì chúng ta sẽ khó mà xác định những việc nên làm, hoặc nếu có xác định được thì cũng không có quyết tâm để thực hiện cho tới nơi chốn. Chẳng hạn trong học tập, nếu không chắc chắn mục tiêu học để làm gì thì khi gặp khó khăn, ta dễ buông xuôi và không chịu cố gắng. Và cuộc sống sẽ tẻ nhạt và vô nghĩa biết bao khi con người ta sống thiếu lí tưởng. Thiếu lí tưởng, ta dễ nản chí, dễ cảm thấy buồn chán với chính cuộc đời của mình. Có lí tưởng, ta sẽ luôn xác định rõ mục tiêu sống và tận tụy với những việc mà mình cần hoàn thành, thể hiện rõ thái độ quyết tâm vươn tới sự hoàn thiện bản thân, mong muốn cống hiến cho sự nghiệp chung. Hơn thế nữa, ta thế sẵn sàng hi sinh cho lí tưởng của mình, chấp nhận sự thất bại và khó khăn để đạt đến cái đích cuối cùng của cuộc đời. Lí tưởng của một người có khi chỉ đơn giản là chỉ là kiếm được việc làm ổn định và có một gia đình đầm ấm. Nhưng để theo đuổi lý tưởng, người đó cũng phải trải qua nhiều khó khăn.
Thế nhưng trong cuộc sống, không phải ai cũng ý thức được ý nghĩa và tầm quan trọng của lí tưởng sống. Có những thanh niên chỉ biết ăn chơi lêu lổng, không chú tâm vào tu dưỡng kiến thức, đạo đức. Họ sống không mục đích, không phương hướng để rồi bị sa ngã, lôi kéo vào những tệ nạn xã hội và trở thành một người vô dụng, không giúp ích gì cho xã hội. Cũng có những người đã tìm cho mình mục đích sống tầm thường hoặc thấp hèn, chẳng hạn như kiếm thật nhiều tiền bằng mọi cách, kể cả làm những việc xấu, trái với đạo đức làm người. Cuộc sống của họ không thể có được hạnh phúc hoặc thậm chí trở thành gánh nặng của gia đình và xã hội. Họ biến lí tưởng thành một bóng tối mờ mịt bao phủ lên cuộc đời mình, chứ không phải là ngọn đèn soi sáng chỉ đường cho họ nữa.
Nhận thức được ý nghĩa và tầm quan trọng của việc sống có lí tưởng, ngay từ khi đặt chân vào cấp ba, tôi đã xác định lý tưởng sống cho mình. Với tôi, sống là để cống hiến. Tôi ước mơ trở thành một nữ cảnh sát tài giỏi, năng động và sẽ cống hiến cho đất nước, xã hội tất cả năng lực của mình, cống hiến không phải là làm một việc gì đó phi thường để mọi người thán phục. Chỉ cần chúng ta làm tốt công việc của mình, duy trì lối sống lành mạnh, văn minh là đã góp phần cống hiến cho Tổ quốc. Có những sự cống hiến rất to lớn nhưng cũng có những cống hiến rất bình thường, giản dị. Cái quan trọng là hai điều đáng quý như nhau nếu ta đã cố gắng hết mình. Tôi hy vọng nhiều bạn trẻ có cùng chung lý tưởng sống như tôi để xây dựng một thế hệ thanh niên thực sự có khả năng làm chủ đất nước. Nếu tất cả chúng ta đều có lí tưởng sống tận hiến thì xã hội sẽ có sức mạnh dồi dào để phát triển bền vững, nhanh chóng. Lí tưởng sống tận hiến cũng làm cho con người trở nên tốt đẹp hơn, hoàn thiện hơn. Mọi đức tính quý báu bao giờ cũng được soi sáng bởi một lý tưởng cao đẹp. Một khi đất nước giàu mạnh, xã hội ổn định, văn minh, con người sẽ vươn tới cuộc sống hạnh phúc, đầy đủ ý nghĩa nhất, đó là điều mà ai ai cũng mong muốn.
Để chuẩn bị đầy đủ hành trang cho cuộc đời, trau dồi năng lực để cống hiến thì không còn con đường nào khác ngoài học hỏi. Ngạn ngữ Mông Cổ có câu: “Nhiều ngôi sao: đó là sự trang điểm cho bầu trời. Nhiều kiến thức: đó là sự trang điểm cho trí tuệ”. Tất cả mọi người, đặc biệt là thế hệ trẻ, nên học hỏi không ngừng, học trong sách vở, học trong cuộc sống, học từ thầy cô, học từ bạn bè để trang điểm cho trí tuệ thật nhiều kiến thức. Nói cách khác là để trau dồi năng lực và để có thể cống hiến được nhiều hơn.
Gaston Dutil đã từng nói: “Một trái tim không lí tưởng là một bầu trời không tinh tú”. Ngay từ bây giờ, hãy xác định cho mình lí tưởng Sống cao đẹp hãy nỗ lực hết mình để thực hiện lí tưởng ấy. Có lý tưởng, cuộc sống mới đúng nghĩa là cuộc sống.
Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường – Mẫu 3
Lí tưởng là mục đích cao nhất, tốt đẹp nhất mà người ta muốn đạt tới. Lí tưởng rất quan trọng đối với bất cứ ai, đối với tất cả mọi người.
Sống phải có mục đích. Sống phải có lí tưởng. Nói về tầm quan trọng của lí tưởng, nhà văn Nga Lép Tôn-xtôi chỉ rõ: “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng thì không có cuộc sống”.
Lí tưởng là gì? Lí tưởng là mục đích cao nhất, tốt đẹp nhất mà người ta muốn đạt tới. Lí tưởng rất quan trọng đối với bất cứ ai, đối với tất cả mọi người. Đúng “lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường”. Nhờ có ánh sáng ngọn đèn lí tưởng dẫn đường mà ta có thể đi tới tương lai, tránh được sự mò mẫm, vấp váp. Nhờ có ánh sáng ngọn đèn lí tưởng mà chúng ta có nghị lực và niềm tin trong cuộc đời, biết sống thế nào cho có ý nghĩa, sống thế nào cho đáng sống. Không sống vô vị nhàm chán, không sống quẩn quanh, tăm tối, mà chỉ muốn sống có ý nghĩa, sống có ích cho bản thân, cho gia đình và cho xã hội. Ngọn đèn được tác giả so sánh với lí tưởng thật là sâu sắc và có nhiều ý nghĩa.
Nếu không có mục đích, sống không có lí tưởng thì sẽ như thế nào? Lép Tôn-xtôi cho biết: “Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng kiên định thì không có cuộc sống”.
Phương hướng là hướng được xác định. Kiên định là một phẩm chất tốt đẹp, là tinh thần giữ vững ý định, ý chí, không dao động trước mọi khó khăn, trở lực. Khi đã không có lí tưởng, không có mục đích tốt đẹp sẽ không có phương hướng kiên định, khác nào ké đi đêm hoặc chui vào sừng trâu, đâm đầu vào lối cụt. Không có lí tưởng thì khác nào thuyền không lái, thuyền sẽ trôi về đâu, về bến bờ nào. Những kẻ sống quẩn quanh, sống bị động, hay dao động vì sống không có mục đích, không có lí tưởng, không có phương hướng. Mà khi đã không có phương hướng, hoặc không có phương hướng kiên định thì sẽ không có cuộc sống ý nghĩa. Anh sẽ không có hành động thiết thực. Nếu không có mơ ước, không có khát vọng sống, cuộc sống sẽ trở nên nhạt nhẽo, vô vị. Anh sẽ trở thành kẻ sống thừa, sống mòn.
Nếu tuổi trẻ sống không có lí tưởng sẽ lười học, nhác lao động, sẽ sớm nhiễm phải những tệ nạn xã hội như ăn chơi đua đòi, cờ bạc, rượu chè, nghiện ma túy, cướp bóc… Những học sinh “cá biệt” trong nhà trường hiện nay chủ yếu là do cách sống buông thả, sống không có lí tưởng.
Sống mà như chết thì sao có thể gọi là sống? sống mà tâm hồn bị khô héo, trái tim bị băng giá thì không thể gọi là sống. Sống mà không nghĩ đến tương lai, sống mà không nghĩ đến cống hiến, phục vụ cho gia đình, đất nước thì sau có thể gọi là sống? Cô giáo em nói thời còn là học sinh, câu khẩu hiệu: “Sống, học tập, lao động và chiến đấu theo gương Bác Hồ vĩ đại” có một sức mạnh ghê gớm, lôi cuốn hàng triệu thanh niên thi đua và lập công trong phong trào “ba sẵn sàng”.
Câu nói của nhà văn Nga đã chỉ rõ tầm quan trọng của lí tưởng và sống có lí tưởng. Câu nói ấy cho đến nay vần mới mẻ và giàu ý nghĩa đối với học sinh thanh niên chúng ta.
Đất nước đang đổi mới. Công cuộc hiện đại hóa, công nghiệp hóa đất nước đang kêu gọi thanh niên lên đường. Có học tập tốt mới trang bị cho bản thân mỗi chúng ta kiến thức, kĩ năng khoa học, lao động. Hơn bao giờ hết chúng ta mới thấy rõ ý nghĩa và tầm quan trọng của vấn đề lí tường và sống có lí tưởng.
Lí tưởng chính là ngọn đèn soi sáng cho mỗi chúng ta. Còn với Tố Hữu, lí tưởng là “mùi hương chân lí”:
“Khi ta đã say mùi hương chân lí
Tương lai đó, trước mặt ta biển rộng
Trên đầu ta, lồng lộng gió trời cao!”
(Như những con tàu)
Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường – Mẫu 4
Nhà văn Nga Lép Tôn-xtôi từng nói: “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng thì không có cuộc sống”. Câu nói khẳng định vai trò của lí tưởng trong cuộc sống của mỗi con người.
Lí tưởng, đó là mục đích cao nhất, tốt đẹp nhất mà con người phấn đấu để đạt tới, đó là niềm tin, là điều con người tôn thờ, khao khát. Có một niềm tin vững chắc vào lí tưởng, con người sống trong những niềm vui tột cùng như nhà thơ Tố Hữu từng hân hoan:
“Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
Mặt trời chân lí chói qua tim”.
Tố Hữu cũng như bao thanh niên Việt Nam yêu nước trong những tháng năm đất nước bị nô lệ tù đày, lí tưởng của nhà thơ là lí tưởng cộng sản, lí tưởng cách mạng, sống và chiến đấu vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân. Hôm nay đây, khi nước nhà đã độc lập, lí tưởng của mỗi cá nhân rất khác nhau song đều chung nhau ở khát khao được khẳng định bản thân, được đóng góp cho gia đình và cộng đồng xã hội.
Trong câu nói của nhà văn Lép Tôn-xtôi chứa đựng những tư tưởng có tính chết kim chỉ nam cho vấn đề lí tưởng sống của mỗi con người. “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng thì không có cuộc sống”.
Cuộc sống con người nhiều khó khăn, gian nan và vất vả. Nếu không có ánh sáng soi đường, không có sức mạnh cổ vũ, tiếp sức thì nhiều người đã gục ngã, bỏ cuộc. Vậy đâu là ánh sáng và sức mạnh của con người? Đó là lí tưởng. “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường” vì nó chỉ cho con người con đường họ phải đi để đạt được mục đích, và đó là con đường sáng – con đường thiện. “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường” còn bởi nó tạo ra động lực, thúc đẩy, động viên con người hành động để đạt được mục đích. Con người sống có lí tưởng luôn biết rõ con đường mình phải đi, không bị cám dỗ, níu kéo bởi những lợi ích tầm thường, hèn kém: “Không có lí ‘tưởng thì không có phương hướng kiên định”. Trong tình cảnh nước nhà có giặc ngoại xâm, lí tưởng của con người Việt Nam là giết giặc cứu nước, lí tưởng ấy soi rọi con đường mỗi người dân nước Nam đang đi, họ hiểu rõ “Thà làm ma nước Nam còn hơn làm vương đất Bắc” (Trần Bình Trọng) và “Thanh niên Việt Nam chỉ có một con đường duy nhất là lùm cách mạng chứ không còn con đường nào khác” (Lý Tự Trọng). Người sống không có lí tưởng luôn bị dao động, không ổn định về lập trường, tư tưởng. Khi mà lập trường, tư tưởng không vững vàng, sáng suốt, kiên định thì cuộc sống luôn chao đảo, bất bênh, và dễ lầm đường lạc lối. Đó là trường hợp của những kẻ bán nước hại dân trước Cách mạng tháng Tám – 1945. Nhiều kẻ đã quy hàng thực dân Pháp nhưng khi Pháp hai lần bán nước ta cho Nhật thì lại đớn hèn lê gối làm tôi tớ cho Nhật tiếp tục phản bội giống nòi. Người sống có lí tưởng luôn có sức mạnh để vượt qua muôn vàn gian khó, nguy hiểm trên đời. Các chiến sĩ cách mạng vì sự nghiệp giải phóng dân tộc mà không nề hiểm nguy, họ sống thiếu thốn, nghèo khổ, lam lũ, lẩn trốn sự truy đuổi kẻ thù, thậm chí phải chịu lao tù, tra tấn “điện giật, dùi đâm”, “dao cắt”, bị bỏ đói,… Nhưng tất cả mọi thử thách dù nhọc nhằn gian khổ đến đâu đều không quật ngã được ý chí sắt đá, sự kiên cường bất khuất của những con người được tôi rèn bằng lí tưởng cách mạng. Vậy nếu như con người sống mà không có lí tưởng? Khi ấy, điều đó đồng nghĩa với việc “không có phương hướng thì không có cuộc sống”. Gọi là cuộc sống sao được nếu như những vị anh hùng của thời đại chấp nhận “đốt cháy những gì mình đã tôn thờ và tôn thờ những gì mình đã đốt cháy”, phản bội lí tưởng, phản bội niềm tin để quay lưng với lợi ích dân tộc chấp nhận cuộc đời nhung lụa trong tư thế cúi đầu đầy tủi nhục? Cũng chẳng thể gọi là cuộc sống nếu như mục đích của đời người trở thành một chiếc chong chóng đặt xuôi chiều cơn gió, bởi khi ấy, bạn đã trở thành một thứ đồ chơi trong tay kẻ khác.
Lí tưởng cao đẹp là phương hướng nhưng đồng thời đó còn là động lực giúp nhiều bạn trẻ hiện nay vượt qua những khó khăn, cám dỗ của cuộc sống hiện đại để học tốt, sống tốt. Sông không lí tưởng, gặp khó khăn sẽ mau chóng nản chí, bỏ cuộc dù đó chỉ là một cơn buồn ngủ lúc canh khuya học bài. Thế hệ thanh niên chúng ta ngày nay đang cần lắm những con đường sáng, những sức mạnh diệu kỳ để vượt qua khó khăn của thế hệ. Vì vậy, việc tự xây dựng cho mình một lý tưởng cao đẹp là điều ai cũng cần làm và phải làm ngay, làm gấp.
Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường – Mẫu 5
Mỗi người trẻ chúng ta được sống trong nền hòa bình và tự do như hiện nay là một điều vô cùng may mắn. Nhưng không vì thế mà chúng ta bàng quang với xã hội mà ngay cả trong thời bình, chúng ta cũng cần có trách nhiệm với quê hương đất nước, trách nhiệm này trong suy nghĩ của mỗi người là khác nhau, tuy nhiên, là thanh niên, chúng ta cần sống có lí tưởng, bởi lẽ: “Lí tưởng là ngọn đèn soi sáng”.
Để tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này, trước hết ta cần hiểu thế nào là lí tưởng. Lí tưởng chính là những suy nghĩ, hành động tích cực của con người, hướng đến những điều tốt đẹp và cao cả. Lí tưởng ảnh hưởng quan trọng đến suy nghĩ và hành động của giới trẻ đặc biệt là các bạn thanh niên hiện nay. Một lí tưởng sống tốt đẹp của thanh niên hiện nay đó chính là việc cố gắng học tập, tu dưỡng đạo đức, vươn lên trong công việc để bản thân mình phát triển hơn.
Người có lí tưởng sống là người biết phấn đấu, vươn lên trong cuộc sống của mình, nỗ lực hết sức để mong muốn đạt được những thành tựu cho riêng mình. Khi vấp ngã họ không chán nản, buông xuôi mà tìm cách đứng dậy để đi tiếp con đường mình đã chọn. Bên cạnh đó, người có lí tưởng sống còn là người biết yêu thương những người xung quanh, luôn muốn lan tỏa những thông điệp tích cực ra xã hội, làm cho xã hội này tốt đẹp hơn. Việc sống có lí tưởng mang đến cho con người nhiều lợi ích, ý nghĩa tốt đẹp: nó giúp ta đạt những thành quả sau bao nỗ lực, cố gắng. Ngoài ra, chúng ta còn tôi luyện những phẩm chất quý giá: chăm chỉ, cần cù, lạc quan… khiến ta được người khác yêu thương, tin tưởng và học tập theo.
Tuy nhiên, trong xã hội hiện nay vẫn còn nhiều người sống không có ước mơ, hoài bão, vô cảm, bàng quang với cuộc sống của mình và với vận mệnh chung của đất nước. Lại có những người có ước mơ nhưng không cố gắng thực hiện mà chỉ hão huyền, viển vông về một cuộc sống tốt đẹp hơn,… những người này đáng bị phê phán, chỉ trích.
Lí tưởng sống của mỗi người là không giống nhau, tuy nhiên nếu tất cả cùng cố gắng, chúng ta sẽ xây dựng được một đất nước vững mạnh. Không một ai là hoàn hảo, nhưng khi ta biết cố gắng hoàn thiện bản thân và vươn lên phía trước, chúng ta sẽ đạt được những thành quả xứng đáng với công sức bỏ ra.
Nghị luận Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường – Mẫu 6
Cuộc sống của mỗi người sẽ trở nên vô nghĩa khi bản thân không tự xác định được cho mình một lý tưởng. Cũng giống như L.Tôn-xtôi đã từng khẳng định: “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng thì không có cuộc sống”.
Trước hết, L.Tôn-xtôi đã sử dụng hình ảnh so sánh: “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường”. Khi màn đêm bao trùm vạn vật xung quanh thì “ngọn đèn” chính là ánh sáng giúp “chỉ đường” cho con người không lạc đường. Khi so sánh như vậy, chúng ta thấy được vai trò của lí tưởng giúp định hướng cho con người những mục tiêu rõ ràng, phương hướng kiên định. “Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng thì không có cuộc sống”. Lí tưởng giúp chúng ta kiên trì, kiên định với những mục tiêu và không ngại khó khăn, thử thách để hoàn thành nó. Cuộc sống có một lí tưởng mới là một cuộc sống có ý nghĩa.
Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, hàng triệu thanh niên Việt Nam đã đem tuổi trẻ và lòng nhiệt huyết để:
“Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước
Mà lòng phơi phới dậy tương lai”
Họ không ngại khó khăn, thiếu thốn hay mưa bom bão đạn, thậm chí là cái chết để giành lại độc lập cho đất nước, hạnh phúc cho nhân dân. Đặc biệt nhất không thể kể đến những cái tên như: Đặng Thùy Trâm, Nguyễn Văn Thạc, Lý Tự Trọng… Tất cả đã trở thành tấm gương sáng cho tinh thần: “Quyết tử cho tổ quốc quyết sinh” – lí tưởng một thời của thế hệ thanh niên Việt Nam.
Đến ngày hôm nay, khi chiến tranh qua đi, đất nước được hưởng hòa bình. Những con người trẻ tuổi của dải đất hình chữ S đó lại mang trong mình một lí tưởng cao cả hơn. Họ muốn đưa dân tộc Việt Nam phát triển mạnh mẽ trên mọi lĩnh vực để có thể giống như lời của Chủ tịch Hồ Chí Minh “sáng vai với các cường quốc năm châu”. Trên nhiều lĩnh vực, có rất nhiều cái tên đã trở thành niềm tự hào của đất nước. Trong lĩnh vực Toán học, cái tên Ngô Bảo Châu chắc đã không còn xa lạ nữa – vị giáo sư trẻ tuổi đã đạt được giành được Huy chương Fields. Hay trong lĩnh vực thể thao, chúng ta phải kể đến cái tên Nguyễn Quang Hải – cầu thủ trẻ tuổi được cả châu Á biết đến với tài năng đã cùng đội tuyển U23 Việt Nam giành giải Á Quân U23 Châu Á… Những con người đó chính là minh chứng cụ thể nhất khi biết xác định cho mình những lí tưởng cao đẹp, cố gắng hết mình để đạt được nó.
Đôi khi, lí tưởng cao đẹp không chỉ là khát khao những điều cao xa mới. Lí tưởng cao cả còn là những suy nghĩ chân thành, tích cực, hướng con người ta đến cái thiện, cái đẹp. Cần phải biết phân biệt được đâu là lí tưởng cao đẹp, đâu là những dục vọng tầm thường. Là một học sinh, khi đọc được câu nói của L.Tôn-xtôi, tôi cảm thấy vô cùng tâm đắc. Đồng thời, tôi cũng tự xác định cho mình một lí tưởng sống tốt đẹp. Đó là cố gắng học tập thật tốt, rèn luyện kĩ năng để có thể đạt được kết quả cao trong kì thi đại học sắp tới. Và tiến gần hơn với ước mơ của bản thân, trong tương lai có thể trở thành một người có ích cho xã hội.
Qua phân tích trên, câu nói của L.Tôn-xtôi là hoàn toàn đúng đắn, đem lại cho mỗi người những bài học sâu sắc.
Nghị luận Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường – Mẫu 7
Belinsky từng khẳng định: “Tuổi trẻ không có lí tưởng giống như buổi sáng không có mặt trời”. Cũng giống như L. Tôn-xtôi cũng nói rằng: “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng thì không có cuộc sống”. Câu nói trên của L. Tôn-xtôi đã để lại cho mỗi người bài học thật ý nghĩa.
Đầu tiên, hình ảnh so sánh: “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường”. Khi màn đêm bao trùm vạn vật xung quanh thì “ngọn đèn” chính là ánh sáng giúp “chỉ đường” cho con người không lạc đường. Khi so sánh như vậy, chúng ta thấy được vai trò của lí tưởng giúp định hướng cho con người những mục tiêu rõ ràng, phương hướng kiên định. “Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng thì không có cuộc sống”. Lí tưởng giúp chúng ta kiên trì, kiên định với những mục tiêu và không ngại khó khăn, thử thách để hoàn thành nó. Khi xác định được lí tưởng cao đẹp, con người có được một cuộc sống ý nghĩa hơn, tốt đẹp hơn.
Chủ tịch Hồ Chí Minh – khi ra đi tìm đường cứu nước, Người chỉ là một chàng thanh niên tuổi đôi mươi. Với lòng yêu nước cùng nhiệt huyết cách mạng, Người đã ra đi chỉ với hai bàn tay trắng. Những khó khăn, khổ cực ở nơi đất khách quê người không khiến chàng thanh niên Nguyễn Tất Thành nản chí. Lí tưởng tìm ra con đường cứu nước cho nhân dân luôn cháy bỏng trong tiềm thức của Người. Nó thôi thúc Bác tiếp tục cố gắng học tập để rồi bắt gặp ánh sáng của Chủ nghĩa Mác – Lênin. Từ đó, Người đã tìm ra con đường cứu nước cho dân tộc Việt Nam.
Đôi khi, lí tưởng cao đẹp không chỉ là khát khao những điều cao xa mới. Lí tưởng cao cả còn là những suy nghĩ chân thành, tích cực, hướng con người ta đến cái thiện, cái đẹp. Cần phải biết phân biệt được đâu là lí tưởng cao đẹp, đâu là những dục vọng tầm thường. Với một học sinh cuối cấp, việc xác định cho mình một lí tưởng sống tốt đẹp sẽ ảnh hưởng đến những thành công trong tương lai. Ý thức được điều đó, tôi đã cố gắng học tập và rèn luyện, trước hết là để đạt được kết quả cao trong kỳ thi THPT Quốc gia sắp tới. Một hành trình gian nan đang chờ đợi tôi phía trước, nhưng tin rằng nhờ có lí tưởng mà tôi sẽ vượt qua mọi khó khăn, thử thách để bước tới thành công.
Như vậy, chúng ta thấy được câu nói của L.Tôn- xtôi vô cùng sâu sắc khi khuyên nhủ con người. Sống cần có lí tưởng mới có được một cuộc đời ý nghĩa.
Nghị luận Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường – Mẫu 8
Cuộc đời là hàng ngàn, hàng vạn những ngã rẽ cắt chéo, chồng chất lên nhau mà đòi hỏi mỗi người khi đi trên con đường đời của chính mình phải chọn lựa. Tôi như bạn bè cùng trang lứa đang phân vân đứng trước những ngã rẽ của cuộc đời, chúng tôi biết rằng mỗi ngã rẽ sẽ dẫn chúng tôi đi trên một con đường để tới một điểm đến cuối cùng và chúng tôi tự hỏi: “Làm thế nào để chọn đúng?”.
Rồi cuối cùng chúng tôi biết rằng, “lý tưởng” là thứ chúng tôi cần. Nhà văn Nga nổi tiếng L.Tôn-xtôi đã nói: “Lý tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lý tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng kiên định thì không có cuộc sống”.
Có những lúc tôi ngồi một chỗ chỉ để suy nghĩ “lý tưởng là gì?”. Ở đâu đó tôi và bạn vẫn thường nghe thấy người ta hỏi nhau rằng: người yêu lý tưởng của bạn là gì?, nghề nghiệp lý tưởng của bạn là gì? Hay ngôi trường đại học lý tưởng của bạn là gì? Và câu trả lời có lẽ mỗi người một khác nhưng giữa chúng luôn có một điểm chung: mọi thứ lý tưởng đều rất tốt đẹp và đáng mơ ước. Hiểu đơn giản lý tưởng chính là quan niệm sống tốt đẹp, mục đích sống cao đẹp nhất mà mỗi con người hướng tới trong cuộc sống này.
Sống mà không có lý tưởng khác nào đã chết. Sống không đơn thuần chỉ là việc hít vào thở ra, sống sao cho đúng nghĩa là phải sống thật hạnh phúc, vui vẻ, sống sao cho ý nghĩa, sống sao để người khác biết đến sự tồn tại của mình, để người ta tôn trọng, đừng để mình sống chỉ như một loại vi khuẩn kí sinh vật vờ ngoài lề xã hội. Nikolai Ostrovsky trong “thép đã tôi thế đấy” đã nói rằng: “Cái quý giá nhất của con người là cuộc sống. Đời người ta chỉ sống có một lần, phải sống sao cho khỏi xót xa vì những năm tháng sống hoài sống phí.”
Và lý tưởng sẽ là kim chỉ nam dẫn chúng ta đến cuộc sống đích thực. Có lý tưởng chúng ta như cầm trong tay ngọn đèn chỉ đường dẫn lối trong bóng đêm bao phủ đã che lấp mọi lối đi. Trong chúng ta chắc hẳn ai cũng biết đến ngọn hải đăng sừng sững giữa biển khơi, chiếu sáng rực cả một vùng biển cho dù mưa giông gió bão.
Đã có bao con người lênh đênh trên biển được cứu sống bởi ngọn hải đăng ấy? Ngọn hải đăng như một người khổng lồ tốt bụng cầm trên tay một ánh dương lớn sẵn sàng chỉ đường cho những con người tội nghiệp lạc lối. Những con người không tìm được ngọn hải đăng của mình, lênh đênh bơ vơ giữa những con sóng gào thét dữ dội và ắt hẳn bị những con sóng ấy xô đẩy trôi dạt đến nơi nào đó và mãi mãi không đến được nơi mà mình muốn đến.
Lý tưởng như ngọn đèn chỉ đường, soi tỏ cho ta hay những điều tốt và những điều xấu, luôn nhắc nhở ta rằng hãy làm những điều ấy đi, nó tốt cho bạn đấy, nó sẽ dẫn bạn đạt được những gì bạn muốn, đừng làm những điều kia, nó không tốt cho bạn đâu. Lý tưởng soi rõ cho ta thấy cái đích mà ta đạt được nếu như cố gắng hết sức. Lý tưởng giống như một người bạn thông thái nhưng cũng vô cùng nghiêm khắc.
Khi ta vấp ngã trên con đường đua marathon cuộc đời, lý tưởng luôn đứng ở gần đích và ngoái lại nhìn ta mà nói rằng “hãy đứng dậy và chạy tiếp đi. Nếu không bạn sẽ chẳng bao giờ bắt kịp tôi đâu.” Những khi ta mệt mỏi với những thất bại, những lúc ta yếu đuối muốn buông xuôi tất cả, lý tưởng sẽ đến bên ta mà thủ thỉ rằng “Hãy cố lên nào. Tôi luôn ở bên bạn mà. Bạn đừng có bỏ rơi tôi chứ.”
Sẽ thật tẻ nhạt làm sao nếu ta không có lý tưởng. Cuộc sống lúc này sẽ chẳng còn ý nghĩa của nó nữa. “Không có lý tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng kiên định thì không có cuộc sống”. Vương Dương Minh – nhà triết lý, chính trị, tư tưởng xuất sắc thời nhà Minh cũng nói: “Người không chí như thuyền không lái, như ngựa không cương”.
Không có người bạn lí tưởng chúng ta chẳng có gì. Trong cuộc sống, cho dù là trước đây, bây giờ hay mai sau, thứ quyết định tương lai của chúng ta không phải là gia thế, tiền bạc hay vẻ ngoài hào nhoáng mà chính là ý chí vững chãi, là lý tưởng cao đẹp và sự cố gắng tột cùng để đạt được lý tưởng ấy.
Trong lịch sử của loài người, lý tưởng đã soi sáng con đường đi của bao con người vĩ đại. Đó là lý tưởng chủ nghĩa cộng sản của Các Mác – Ăngghen, là con đường cứu nước của chàng trai trẻ Nguyễn Ái Quốc, và rồi dẫn lối cho hàng nghìn phát minh của hàng trăm nhà khoa học tên tuổi như Isaac Newton, Nobel,… với khát vọng tìm hiểu thế giới, đưa con người tiến lên những bước chân lịch sử. Không chỉ là lịch sử, ngày nay biết bao con người với những lý tưởng cao đẹp và nghị lực của mình đã để lại dấu ấn của mình, đó là nhà toán học giáo sư Ngô Bảo Châu với giải thưởng Fields danh giá,…
Không lớn lao như thế, lý tưởng tồn tại đôi khi chỉ rất đơn giản như một công việc phù hợp, một gia đình hạnh phúc,… nhưng nó cũng đủ để khiến con người ta vượt qua khó khăn, tìm đến được giá trị đích thực của cuộc sống.
Trong cuộc sống xã hội lắm bộn bề lo toan, nhiều éo le trắc trở, mỗi ngày ra đường lại bắt gặp cảnh những người trẻ ăn chơi xa đọa, rượu bia thuốc lắc, đua xe, nghiện hút,… chúng ta ngỡ như lý tưởng ở xã hội hiện đại đã không còn và mất dần đi, chúng ta e sợ một ngày đất nước ta với một bộ phận tương lai bị tha hóa sẽ đi vào diệt vong. Những lúc ấy thì ở đâu đó chúng ta sẽ bắt gặp những tấm gương sáng ngời le lói giữa màn bụi mù mịt, đó là tấm gương những con người vượt khó, chúng ta thấy hi vọng lóe lên ở chàng sinh viên khiếm thị Nguyễn Văn Duy: “Khi tất cả đã mất đi, thì tương lai vẫn còn, chúng ta còn sống thì còn cống hiến cho xã hội…”.
Ở cô gái nhà nghèo Hồ Phương Uyên đã vượt qua 50 ngàn thí sinh để giành học bổng du học Anh: “Em muốn trở thành người thành đạt để không phụ lòng cha mẹ. Em nghĩ mình làm người thành đạt không phải là làm nhiều tiền cho mình, mà còn cho nhiều người khác nữa”.
Giữa xã hội ta bắt gặp hai nửa được phân cách rõ ràng, đó là thành công và thất bại. Điều tạo nên sự khác biệt đó chính là lý tưởng. Một có lý tưởng và một không có lý tưởng.
Không chỉ là đối với cá nhân, lý tưởng còn quyết định đến sự tồn vong của cả một xã hội, một dân tộc. Lý tưởng của một xã hội, thứ mà cả loài người vẫn luôn khát khao đạt được đó là một xã hội công bằng, dân chủ, văn minh, một xã hội hòa bình, phát triển. Nhưng để đạt được điều đó thì những cá nhân, những tế bào trong xã hội cần có lý tưởng tốt đẹp và những hành động thiết thực.
Một người thì không thể nhưng tất cả là có thể vì “đoàn kết là sức mạnh”. Có lẽ vì thế trên thế giới có rất nhiều giải thưởng trao cho những con người có lý tưởng và đã hành động để đạt được lý tưởng của họ. Nổi bật trong những giải thưởng ấy là giải Nobel hòa bình, kinh tế, hóa học, vật lý, sinh học, văn học.
Lý tưởng thật cao đẹp và đáng trân trọng. Mỗi chúng ta sống trên được cần tìm cho mình một lý tưởng đúng đắn để hướng tới nhưng đừng nhầm lẫn nó với tham vọng. Trước đây có nhiều lúc tôi ngồi một mình để tìm cho bản thân một câu trả lời về hai chữ “lý tưởng”.
Và những lúc như thế tôi gần như lạc lối giữa hai con chữ ấy. Tôi không thể phân biệt rõ giữa ước mơ, tham vọng và lý tưởng. Một cô bé con như tôi lúc ấy chỉ có thể hiểu mường tượng rằng lý tưởng là những gì tốt đẹp mà tôi muốn đạt được nhưng tôi bỗng nhận thấy ước mơ cũng là những gì rất đẹp mà tôi muốn có và cả tham vọng cũng giống như vậy.
Năm tháng dần qua đi, tôi dần tìm được cho mình câu trả lời thửa bé khi phải tự mình đối diện với cuộc đời phía trước. Ước mơ đẹp, ước mơ giản dị hay vĩ đại đó chỉ là đứa con của lý tưởng. Mỗi người đều có ước mơ, không chỉ một mà rất nhiều, đôi khi ước mơ ấy thật viển vông như ước mơ về một câu chuyện công chúa hoàng tử và có thể sẽ dễ dàng thay đổi khi con người ta lớn lên theo năm tháng.
Ước mơ có từ rất sớm, có thể khi còn rất bé thơ, từ lúc mới chỉ bậm bẹ vài ba câu nói, mẹ hỏi rằng “sau này con muốn làm nghề gì?”, con suy nghĩ một lúc rồi nói rằng, “con muốn làm bác sĩ để chữa bệnh cho thật nhiều người”, nhưng ngày mai khi bố hỏi con “con bố sau này muốn trở thành ai?”, con lại nói “con muốn làm họa sĩ”.
Con có nhiều ước mơ và chúng đều đẹp, đẹp như một bức tranh ảo ảnh, dễ tạo thành và cũng dễ tan đi vì đó là ước, là mơ. Nhưng nếu bây giờ ai đó hỏi lại con rằng “ước mơ của con là gì?” thì câu trả lời luôn chỉ có một, đó là “con sẽ trở thành một cô giáo giỏi được học sinh yêu mến. Con sẽ tạo những lớp thế hệ trẻ làm rạng danh đất nước, có ích cho đời”. Đây không còn là ước mơ nữa, nó đã hóa thành lý tưởng. Lý tưởng thiết thực hơn ước mơ và nó được tạo thành khi ta đã có nhận thức.
Còn tham vọng? Tham vọng là những ham muốn mãnh liệt của con người, là những mục đích mà con người hướng đến và muốn giành lấy. Tham vọng được sinh ra từ bản ngã của con người. Có thể nói lý tưởng một phần nào được bắt nguồn từ chính tham vọng nhưng chỉ khi tham vọng được soi sáng bởi nhân sinh quan tốt đẹp, bằng ước mơ chân chính nó mới hóa thành lý tưởng, nếu không nó sẽ chỉ là tham vọng mù quáng, làm con người ta vì nó mà lạc lối.
Từ trong lịch sử, chính tham vọng mù quáng là kẻ gây ra chiến tranh và gây nên sự hủy diệt nhân loại. Loài người sẽ không thể nào quên cuộc chính tranh thế giới thứ hai của quân đội Hitler, dân tộc Campuchia không bao giờ có thể tha thứ cho Polpot kẻ gây nên nạn diệt chủng Khmer đỏ.
Lý tưởng là mục đích, là quan niệm sống đẹp nhất nhưng nó không phải là một thứ kim cương sáng lấp lánh thu hút ước vọng chiếm đoạt của con người. “Lý tưởng là ngọn đèn chỉ đường” dẫn ta tới một cuộc sống tốt đẹp mà mỗi chúng ta luôn hướng tới. Bạn có lý tưởng của riêng mình và tôi cũng có một lý tưởng của riêng tôi. Lý tưởng có thể rất to lớn, vĩ đại nhưng cũng có thể rất giản đơn, gần gũi.
Tôi thận trọng thắp lên cho mình một ngọn đèn lý tưởng, nâng niu gìn giữ ngọn lửa bé nhỏ và để nó ngày càng cháy lên mạnh mẽ, sáng rực rỡ như khát khao đạt tới ước mơ, tới lý tưởng đang hừng hực trong tôi. Ánh sáng từ ngọn lửa ấy đang dẫn tôi bước đi từng bước trên con đường đầy chông gai phía trước, giúp tôi vững tin vào con đường mà mình đã chọn, hơi ấm từ ngọn lửa ấy cho tôi một cảm giác thân quen lạ lùng cho dù tôi đang bước một mình trên con đường này.
Nghị luận Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường – Mẫu 9
Một chiếc thuyền sẽ trôi lay lắt trên dòng sông mù sương, chẳng bao giờ có thể tìm được một bến đậu bình an, tươi sáng, nếu không có một bánh lái vững vàng, đúng đắn. Cũng như vậy, một con người sẽ khó có được một cuộc sống có ý nghĩa, đáng tự hào, nếu như thiếu một lý tưởng cao đẹp. Để khẳng định vai trò vô cùng to lớn có ý nghĩa quyết định của lý tưởng đối với một cuộc đời, nhà văn Nga vĩ đại Lép Tôn-xtôi đã nói: “Lý tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lý tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng thì không có cuộc sống”.
“Lý tưởng là tư tưởng và mục đích được coi là cao nhất, tốt đẹp nhất cần đạt đến” (Từ điển tiếng Việt). Như vậy lý tưởng là mục đích, ước mơ, nó có ý nghĩa định hướng cho cuộc sống con người, giúp con người có khát vọng lớn lao, nghị lực phi thường để vượt qua mọi gian nan, khổ ải, mọi cám dỗ tầm thường để vươn tới những sự nghiệp có ích, cao cả. Lý tưởng sẽ làm cho cuộc sống của mỗi con người thú vị, phong phú, sinh động, lấp lánh sắc màu như cây cỏ xanh tươi được tắm nắng mặt trời. Nguyễn Ái Quốc – Hồ Chí Minh, vị anh hùng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới, ngay từ thuở thiếu thời đã có “một ham muốn, ham muốn tột bậc là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành” và sau này Người cũng luôn luôn mang trong tim niềm khát khao cháy bỏng là tìm một “Hình” mới của nước, một hình thái mới của chế độ nhằm đưa lại hạnh phúc cho toàn thể dân tộc. Chính lý tưởng cao đẹp ấy, khát vọng cháy bỏng ấy, đã giúp Người đi khắp chân trời châu Mỹ, châu u, không bao giờ lầm đường, lạc lối và cho Người một nghị lực phi thường “Một viên gạch hồng chống lại cả mùa băng giá” của thành Ba Lê đầy gió tuyết. Nhà thơ Tố Hữu “lá cờ đầu của nền thơ ca cách mạng Việt Nam”, một vị lãnh tụ cao cấp của Đảng đã có lần tâm sự: nếu không gặp được lý tưởng của Đảng thì may lắm ông cũng chỉ là người vô tội và đời ông sẽ khô như “cây sậy bên đường” “Đâu dám ước làm hoa thơm trái ngọt”; “sẽ chết lặng im như con chim không bao giờ được hót. Một tiếng ca lảnh lót cho đời”. Lý tưởng cách mạng đã trở thành “ngọn đèn chỉ đường”, chiếc bánh lái giúp cho con thuyền thơ của ông đi đúng đường, đúng hướng: “Thuyền bơi có lái qua giông tố; không lái thuyền trôi lạc bến bờ”.
Trong cuộc cách mạng giành chính quyền, trong cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mĩ và ngày nay, trong sự nghiệp xây dựng đất nước giàu mạnh, có biết bao con người nhờ mang trong mình một lý tưởng, ước mơ đúng đắn, cao cả mà họ đã làm cho tuổi thanh niên của mình không phải bình thản trôi qua vô vị mà bước kế bước vững vàng tới tuổi thanh xuân huy hoàng và tráng lệ. Đó là những Lý Tự Trọng, Võ Thị Sáu, Bế Văn Đàn, Nguyễn Viết Xuân, Nguyễn Văn Trỗi, Vũ Thị Tỵ, Cù Thị Hậu, Đào Thị Hào, Nguyễn Tử Quảng, Nguyễn Thanh Huyền, Hoàng Anh Tuấn …
Những điều đã trình bày trên đây cho thấy lý tưởng quả đúng là vô cùng quan trọng, có ý nghĩa “như ngọn đèn chỉ đường” cho mỗi cuộc đời. Một điều cần phải khẳng định là lý tưởng sống của con người phải gắn chặt với xã hội, với lợi ích của nhân dân, đất nước, thì lý tưởng đó mới cao cả, mới thiết thực và đúng đắn. Đừng nhầm lý tưởng với tham vọng cá nhân tầm thường, những ham muốn độc ác, tội lỗi. Chẳng hạn muốn mình nổi tiếng đã cố đạt được bằng mọi cách như các tên hôn quân, bạo chúa trong lịch sử sẵn sàng chà đạp lên số phận mọi người để gặt hái “chiến công” cho mình. Hay ngày nay có nhiều thanh niên khát khao làm giàu không chính đáng, thích hưởng lạc nên đã lao vào những cuộc “đỏ đen” chơi đề, đánh bạc, trộm cắp, cướp giật, miệt mài truy hoan thâu đêm suốt sáng trong các vũ trường, quán Karaoke…
Vì sao cuộc sống thiếu lý tưởng không phải là cuộc sống? Cuộc sống thiếu lý tưởng, hoặc lý tưởng viển vông, tách rời hiện thực, không nhằm vào một cái gì có ý nghĩa cả, sẽ làm cho con người kém dần nghị lực, trở thành lười biếng, bất lực, hoài nghi, ích kỷ và đau khổ. Cuộc đời của họ sẽ trở nên tẻ nhạt, chán ngắt, héo hắt đến thảm hại và vô nghĩa lý biết chừng nào! Chẳng thế mà nhà tỷ phú Bin-ghết, người được tuổi trẻ toàn nhân loại hết sức ngưỡng mộ vì ý chí tiến thủ, khát vọng làm giàu chân chính, đã từng phát biểu: “Nếu cả đời chỉ cầu sự bình an, không bao giờ để bản thân theo đuổi những mục tiêu cao hơn, không dám giang rộng cánh bay lên, như thế thì cuộc đời chẳng còn ý nghĩa gì”.
Văn hào nước Nga Xô viết Mác-xim Gor-ki, khi nghĩ về con người đã không nén nổi xúc động thốt lên “Con người! ôi hai tiếng ấy vang lên mới tự hào và kiêu hãnh làm sao!”. Muốn cho con người mãi là bông hoa của Trái Đất, niềm tự hào của mỗi chúng ta, hãy ấp ủ cho mình một lý tưởng cao quý và không ngừng chiến đấu cho lý tưởng đó, để chúng ta được sống mãi trong lòng mọi người. Vì như văn hào Lỗ Tấn đã khẳng định: “Người ta chỉ thực sự chết khi đã chết hẳn trong trái tim của người đời”.
