Download.vn Học tập Cao đẳng – Đại học
Bạn đang đọc: Các phương pháp giải nhanh bài toán Hóa học
Các phương pháp giải nhanh bài toán Hóa học Giúp học tốt môn Hóa học
Giới thiệu Tải về Bình luận
Mua tài khoản Download Pro để trải nghiệm website Download.vn KHÔNG quảng cáo & tải File cực nhanh chỉ từ 79.000đ . Tìm hiểu thêm Mua ngay
Với hình thức thi trắc nghiệm khách quan, trong một khoảng thời gian tương đối ngắn học sinh phải giải quyết một số lượng câu hỏi và bài tập khá lớn (trong đó bài tập toán chiếm một tỉ lệ không nhỏ). Do đó việc làm ra các phương pháp giúp giải nhanh bài toán hóa học có một ý nghĩa quan trọng.
Tài liệu do Lê Phạm Thành – Cử nhân chất lượng cao Hóa học – ĐHSP Hà Nội biên soạn.
Các phương pháp giải nhanh bài toán Hóa học
Lê Phạ m Thành – Cử n hân Chấ t Lượ n g Cao Hóa Họ c – ð HSP Hà Nộ i Nhậ n gia sư môn Hóa Họ c Copyright ©
2007 Lê Ph
ạ m
Thà
nh
E-mail:
tha
nh.le
pham@gmail.
co
mPhone: 097
6053496
Trang 1/14CHƯƠN
G I. CÁC PHƯ
ƠNG PHÁ
P GIÚPGIẢI NHAN
H BÀI TOÁN
HÓA H
ỌC“Phương
pháp là Thầy của
các Thầy”(
Talley
RandTa
lley Rand
Ta
lley RandTa
lley Rand)§§
§§11
11
..
..
PHƯ
ƠNG
PHÁ
P SƠ ĐPHƯƠN
G
PHÁ
P SƠ Đ
PHƯƠN
G
PHÁ
P SƠ ĐPHƯƠN
G
PHÁ
P SƠ Đ
ỒỒ
ỒỒ
ĐƯĐƯ
ĐƯĐƯỜỜ
ỜỜNG
CHÉ
ONG CHÉO
NG CHÉONG CHÉO
V
ớ i
hình
th
ứ c
thi
tr
ắ c
nghi
ệ m
khách
quan,
trong
m
ộ t
k
ho
ả ng
th
ờ i
gi
an
t
ươ ng
ñố i
ng
ắ n
h
ọ c
sinh
ph
ả igi
ả i
quy
ế t
m
ộ t s
ố l
ượ ng c
âu h
ỏ i
và
bài t
ậ p
khá l
ớ n (trong
ñ ó
bài
t
ậ p toán
chi
ế m m
ộ t
t
ỉ l
ệ không
nh
ỏ )
.
Doñ
ó vi ệ
c tìm ra các phươ ng pháp giúp giả i nhanh bài toán hóa họ c có mộ t ý nghĩ a quan trọ ng. Bài
toán
tr
ộ n
l
ẫ n
các
ch
ấ t
v
ớ i
nhau
là
m
ộ t
d
ạ ng
bài
hay
g
ặ p
t
rong
ch
ươ ng
trình
hóa
h
ọ c
ph
ổ thông.Ta c
ó th
ể gi
ả i
bài t
ậ p
d
ạ ng
này
theo nhi
ề u c
ách khác
nhau,
song c
ách gi
ả i
n
hanh nh
ấ t
là
“phươ ng pháp s
ơ ñồ ñườ n
g chéo”
. Nguyên
t
ắc: Trộ n lẫ n 2 dung dị ch: Dung d
ị ch 1
:
c
ó
kh
ố i l
ượ ng m1, th
ể tích V1, n
ồ ng
ñộ C1(C% ho
ặ c CM), kh
ố i l
ượ ng riêng d1.Dung d
ị ch 2
:
c
ó
kh
ố i l
ượ ng m2, th
ể tích V2, n
ồ ng
ñộ C2(C2> C1), kh
ố i l
ượ ng riêng d2.Du
ng
d
ịch t hu ñư ợc c ó m = m 1+
m2, V
=
V1+
V2, n
ồ ng
ñộ C (C1ối l
ượ ng riêng d.S
ơ ñồ ñườ ng
chéo và công th
ứ c
t
ươ ng
ứ ng v
ớ i m
ỗ i tr
ườ ng h
ợ p là:a)
ðố i v
ớ i
n
ồ ng
ñộ % v
ề kh
ố i l
ượ ng:m1C1|C2- C|Cm2C2|C1- C|→(1)
|
C
C
||
C
C
|mm1
221−−=b)
ðố i với nồngñộmol/lít:V1C1|C2- C|CV2C2|C1- C|→(2)
|
C
C
||
C
C
|VV1221−−=c)
ðố i với khối lượng riêng:V1d1|d2- d|dV2d2|d1- d|→(3)
|
d
d
||
d
d
|VV1221−−=Khi sửdụng sơñồñường chéo ta cần chú ý:*) Chất rắn coi nhưdung dịch có C = 1
00%
*) Dung mô
i coi nhưdung dịch có C =
0%*) Khối lượng riêng của H2O là d = 1 g/mlSau
ñ ây là
m
ộ t s
ố ví d
ụ sử dụ ng phươ ng pháp ñườ ng chéo trong tính toán pha chế dung dị ch. D
ạ ng 1:
T ính toá n pha chế dung dị ch Ví d
ụ 1.
ðể thuñược
dung
dịch
HCl
25%
cần
lấy
m1
gam
dung
dịch
HCl
45%
pha
với
m2
gam
dungdịch HCl 15%. Tỉlệm1/m2là:A. 1:2B. 1:3C. 2:1D. 3:1H
ư ớng dẫ n giải: Áp dụng công thức (1):121020|
5
2
15
||
5
2
45
|mm21=
=−−=⇒ðáp án C.Ví d
ụ 2.
ðể p
hañược
500
ml
dung
dịch
nước
muối
sinh
lí
(C
=
0,
9%)
cần
lấyV
m
l
dung
dịch
NaCl3%. Giá trịcủaVlà:A. 150
B. 214,
3
C. 285,
7
D. 350
Lê Phạ m Thành – Cử n hân Chấ t Lượ n g Cao Hóa Họ c – ð HSP Hà Nộ i Nhậ n gia sư môn Hóa Họ c Copyright ©
2007 Lê Ph
ạ m
Thà
nh
E-mail:
tha
nh.le
pham@gmail.
co
mPhone: 097
6053496
Trang 2/14H
ướ ng d
ẫ n gi
ả i:Ta c
ó
sơñồ:V1(NaC
l) 3
|
0 – 0,9|
0,9V2(H2O)
0
|3 – 0
,9|⇒(ml)
150
5000,9
2,10,9V1=
⋅+=⇒ðáp án A.Ph
ươ ng
pháp
n
ày
không
nh
ữ ng
h
ữ u
íc
h
trong
vi
ệ c
pha
ch
ế c
á
c
d
ung
d
ị ch
mà
còn
có
th
ể áp
d
ụ ng
c
ho
các
tr
ườ ng h
ợ p
ñặ c
bi
ệ t h
ơ n, nh
ư pha
m
ộ t ch
ấ t
r
ắ n
vào
dung d
ị c
h. Khi
ñ ó ph
ả i
chuy
ể n n
ồ ng
ñộ c
ủ a ch
ấ tr
ắ n nguyê
n
ch
ấ t
thành
n
ồ ng
ñộ tương ứ ng vớ i lượ ng c hấ t tan t rong dun g dị ch. Ví d
ụ 3.
Hòa
tan
200
gam
SO3
vàom
gam
dung
dịch
H2SO4
49%
t
añược
du
ng
dịch
H2SO4
78,
4%
.Giá trịcủamlà:A. 133,3
B. 146,9
C
. 272,2
D
. 300,0H
ướ ng d
ẫ n gi
ả i:Phương trình
phảnứng: SO3+
H2O
→
H2SO4100 gam
SO3
→
5
,
12280100
98=×gam
H2SO4Nồngñộdung dịch H2SO4tươngứng: 122,5%Gọi m1, m2lần lượt là khối lượng SO3và dung dịch H2SO449% cần lấy. Theo (1) ta có:44,129,4|
4
,
8
7
122,5
||
4
,
78
49
|mm21=−−=⇒(gam)
300
20029,444,1m2=
×
=⇒ðáp án D.ð
i ể
m lí thú c ủ
a s ơ
ñồ
ñ
ườ
ng ché o là ở
ch ỗ
ph ư
ơ
ng pháp này c òn có th ể
dùng ñể
tính nhanh k ế
t q u ả
c
ủ a nhi
ề u d
ạ ng bài
t
ậ p hóa
h
ọ c
k
hác
. Sau
ñ ây ta
l
ần l ượt xét các d ạng bài t ập này. D
ạ ng 2:
Bài toán hỗ n hợp 2 ñồ ng vị ð
ây là d ạ
ng bài t ậ
p cơ bả n trong phầ n cấ u tạ o nguyên tử . Ví d
ụ 4.
Nguyên
tử
khối
trun
g
bình
của
brom
là
79,31
9
.
Brom
có
haiñồng
vị
bền:Br7935
vàBr.8135Thành phần % sốnguyên
tửcủaBr8135là:A. 8
4,05
B.
81,02
C
. 18,98
D. 1
5,95H
ướ n
g d
ẫn giải: Ta có sơñồñường
chéo:Br (M=81)3581Br (M=79)3579A=79,31979,319 – 79 = 0,31981 – 79,319 = 1,681⇒%
100319
,
0
681
,
1319
,
0Br
%681
,
1319
,
0Br
%Br
%813579358135⋅+=
⇒= ⇒%
95
,
15
Br
%8135=⇒ðáp án D.D
ạ ng 3:
T ính tỉ lệ thể tí ch hỗ n hợ p 2 k hí Ví d
ụ 5.
Một hỗn
hợp gồm
O2,
O3ởñiều
kiện t
iêu ch
uẩn có
tỉkhốiñối với
hiñro là
18.
Thành
phần %vềthểtích của O3trong
hỗn hợp là:A. 1
5%
B.
25%
C.
35%
D. 4
5%H
ướ n
g d
ẫn giải: Áp
dụng sơñồñường chéo
:V M1= 48
|32 – 36
|M = 18.2 =
36V M2= 32
|48 – 36
|O2O3
Lê Phạ m Thành – Cử n hân Chấ t Lượ n g Cao Hóa Họ c – ð HSP Hà Nộ i Nhậ n gia sư môn Hóa Họ c Copyright ©
2007 Lê Ph
ạ m
Thà
nh
E-mail:
tha
nh.le
pham@gmail.
co
mPhone: 097
6053496
Trang 3/14⇒%
25
%
1001
31%V
31
124VV323OOO=
⋅+=
⇒= = ⇒ðáp án
B.Ví d
ụ 6.
Cần
t
rộn
2
thể
tích
metan
với
một
thể
tíc
hñồngñẳng
X
của
m
etanñể
t
huñược
hỗn
hợp
kh
ícó tỉkhối hơi so với hiñro bằng 15. X
là:A.C3H8B. C4H10C. C5H12D. C6H14H
ướ ng d
ẫ n gi
ả i:Ta
có sơñồñường ché
o:
VM1=16|M2-30|
M =
15.2 =30V M2= M2
|16 – 30|M2CH4⇒28
|
30
–
M
|
12
14|
30
–
M
|VV22MCH24=
⇒= = ⇒M2= 5
8
⇒14
n + 2 = 58⇒n =
4Vậy X
l
à
:
C4H10⇒ðáp án
B.D
ạ ng 4:Tính thành ph
ầ n h
ỗ n h
ợ p mu
ố i tron
g
ph
ả n
ứ ng
gi
ữ a
ñơ n
baz
ơ và
ñ a axitD
ạ ng
bài
t
ậ p
này
có
th
ể gi
ả i
d
ễ dàng
b
ằ ng
ph
ươ ng
pháp
thông
th
ườ ng
(vi
ế t
ph
ươ ng
trình
ph
ả n
ứ ng,ñặ
t ẩ
n). Tuy nhiên c ũ
ng có th ể
nhanh chóng tìm ra k ế
t qu ả
b ằ
ng cách sử dụ ng sơ ñồ ñườ ng chéo. Ví d
ụ 7.
Thêm
250
ml
dung
dịch
N
aOH
2M
vào
200
ml
du
ng
dịch
H3PO4
1,
5M.
M
uối
tạo
thành
vàkhối lượng tươngứng là:A.14,
2 gam Na2HPO4; 32,8 gam
Na3PO4
B.28,
4 gam Na2HPO4; 16,4
gam Na3PO4C.12,
0 gam Na
H2PO4; 28,4 gam
Na2HPO4
D.24,
0 gam NaH2PO4; 14,2
gam Na2HPO4H
ướ n
g d
ẫn giải: Có:2350,2.1,
50,25.2nn14
3PO
HNaOH=
=
uối: NaH2PO4, Na2HPO4Sơñồñường chéo
:
Na2HPO4(n1= 2)
|1 – 5/3|
nNaH2PO4(n2= 1)
|2 – 5/3|53=2313==⇒12nn4
24
2PO
Na
HHPO
Na=⇒.
2n
n4
2
4
2PO
Na
H
HPO
Na=Mà3
,
0
n
n
n4
3
4
2
4
2PO
H
PO
NaH
HPO
Na==+(mol)⇒==(mol)
0,1
n(mol)
0,2
n4
24
2PO
NaHHPO
Na⇒=
==
=(g)
12,0
0,1.120
m(g)
28,4
0,2.142
m4
24
2PO
Na
HHPO
Na⇒ðáp án
C.D
ạ ng 5:
Bài toán hỗ n hợp 2 chấ t v ô cơ củ a 2 kim loạ i có cùng tính chấ t hó a họ c Ví d
ụ 8.
Hòa
ta
n 3,
164
gam
hỗn
hợp
2
muối
CaC
O3
và
BaCO3
bằng
dung
dịch
H
Cl
dư,
thuñược
448ml
khí CO2(ñktc). Thà
nh phần % sốmol
của BaCO3tron
g hỗn hợp là:A. 5
0%B.
55%C.
60%D. 6
5%H
ướ n
g d
ẫn giải: (mol)
0,0222,40,448n2CO=
=⇒2
,
1580,023,164M
= = Áp
dụng sơñồñường chéo
:BaCO3(M1= 197)
|100 – 1
58,2| =
58,2
M=
158,2CaCO3(M2= 100)
|197 – 1
58,2| =
38,8