Hóa học 12 Bài 9: Amin

Hóa 12 Bài 9 giúp các em học sinh nắm vững được kiến thức về tính chất vật lý và trạng thái tự nhiên, cấu trúc phân tử của Amin. Đồng thời giải nhanh được các bài tập Hóa 12 chương 1 trang 44.

Bạn đang đọc: Hóa học 12 Bài 9: Amin

Giải bài tập Hóa 12 bài 9 trước khi đến lớp các em nhanh chóng nắm vững kiến thức hôm sau ở trên lớp sẽ học gì, hiểu sơ qua về nội dung học. Đồng thời giúp thầy cô tham khảo, nhanh chóng soạn giáo án cho học sinh của mình. Vậy sau đây là nội dung chi tiết tài liệu, mời các bạn lớp 12 cùng tham khảo tại đây.

Giải Hóa 12 bài 9 Amin trang 44

Lý thuyết Hóa 12 bài 9 Amin

I. Khái niệm, phân loại và danh pháp

1. Khái niệm, phân loại

Khi thay thế nguyên tử H trong phân tử NH3 bằng gốc hiđrocacbon ta thu được amin.

Thí dụ:

NH₃: amoniac

CH₃NH₂: metylamin

C₆H₅NH₂: phenylamin

Amin thường có đồng phân về mạch cacbon, về vị trí của nhóm chức và về bậc amin.

Thí dụ: Viết đồng phân của hợp chất có công thức phân tử: C₃H₉N

CH₃-CH₂-CH₂-NH₂: propan-1-amin

CH₃-CH₂-NH-CH₃: N-metyl-etan-1-amin

CH_3-CH(CH₃)-NH₂: propan-2-amin

(CH₃)₃-N: trimetyl amin

Amin được phân loại theo hai cách thông dụng nhất:

a) Theo gốc hiđrocacbon

* Amin mạch hở như CH₃NH₂, C₂H₅NH₂,…,

* Amin thơm như C₆H5NH₂, CH₃C₆H₄NH₂,…

b) Theo bậc của amin (Bậc amin thường được tính bằng số gốc hiđrocacbon liên kết với nguyên tử nitơ):

* Amin bậc một như C₂H₅NH₂

* Amin bậc hai như CH₃-NH-CH₃

Amin bậc ba như (CH₃)₃-N

2. Danh pháp

Tên của các amin thường được gọi theo tên gốc – chức (gốc hiđrocacbon với chức amin) và tên thay thế.

Tên của một vài amin

Công thức cấu tạo	Tên gốc – chức	Tên thay thế
CH3NH2	metylamin	metanamin
CH3CH2NH2	etylamin	etanamin
CH3NHCH3	đimetylamin	N-metylmetanamin
CH3CH2CH2NH2	propylamin	propan-1-amin
(CH3)3N	trmetylamin	N, N – đimetylmetanamin
CH3[CH2]3NH2	butylamin	butan – 1- amin
C2H5NHC2H5	đietylamin	N-etyletanamin
C6H5NH2	phenylamin	benzenamin
H2N[CH2]6NH2	hexametylenđiamin	hexan-1,6-điamin

II. Tính chất vật lí

Metylamin, đimetylamin, trimetylamin và etylamin là những chất khí, mùi khai khó chịu, tan nhiều trong nước.

Các amin có phân tử khối cao hơn là những chất lỏng hoặc rắn, nhiệt độ sôi tăng dần và độ tan trong nước giảm dần theo chiều tăng của phân tử khối.

Các amin thơm là chất lỏng hoặc chất rắn và dễ bị oxi hóa.

Các amin đều độc.

III. Cấu tạo phân tử và tính chất hóa học

1. Cấu tạo phân tử

Trong phân tử amin, nguyên tử N tạo được một, hai hoặc ba liên kết với gốc hiđrocacbon, tương ứng có amin bậc một RNH₂, amin bậc hai R-NH-R1, amin bậc ba:

Như vậy, phân tử amin có nguyên tử nitơ tương tự như trong phân tử NH3 nên các amin có tính bazơ. Ngoài ra, amin còn có tính chất của gốc hiđrocacbon.

2. Tính chất hóa học

a) Tính bazơ

* Thí nghiệm 1

Nhúng giấy quỳ tím vào dung dịch metylamin hoặc propylamin, màu quỳ tím chuyển thành xanh. Nếu nhúng quỳ tím vào dung dịch anilin, màu quỳ tím không đổi.

Giải thích:

Metylamin và propylamin cũng như nhiều amin khác khi tan trong nước phản ứng với nước tương tự NH₃, sinh ra ion OH-.

CH₃NH₂ + H₂O ⇔ [CH₃NH₂]⁺ + OH^–

Thí dụ:

Anilin và các amin thơm khác phản ứng rất kém với nước.

Giải bài tập Hóa 12 bài 9 trang 44

Câu 1

Có 3 hóa chất sau đây: Etylamin, phenylamin, amoniac. Thứ tự tăng dần tính bazơ được xếp theo dãy:

A. Amoniac

B. Etylamin

C. Phenylamin

D. Phenylamin

Gợi ý đáp án

Đáp án C.

Câu 2

Có thể nhận biết lọ đựng CH₃NH₂ bằng cách nào sau đây?

A. Nhận biết bằng mùi.

B. Thêm vài giọt dung dịch H₂SO₄.

C. Thêm vài giọt dung dịch Na₂CO₃.

D. Đưa đũa thủy tinh đã nhứng vào dung dịch HCl đậm đặc lên phía trên miệng lọ đựng dung dịch CH₃NH₂.

Gợi ý đáp án

Đáp án D.

Khi cho CH₃NH₂ tác dụng với dung dịch HCl đặc ta thấy xung quanh xuất hiện khói trắng. Dựa vào đó nhận biết được CH₃NH₂.

PTHH: CH₃NH₂ + HCl → CH₃NH₃Cl (khói trắng)

Câu 3

Viết công thức cấu tạo, gọi tên và chỉ rõ bậc từng amin có công thức phân tử sau:

a. C₃H₉N.

b. C₇H₉N. (có chứa vòng benzen)

Gợi ý đáp án

a. C₃H₉N.

b. C₇H₉N. (có chứa vòng benzen)

Câu 4

Trình bày phương pháp hóa học hãy tách riêng từng chát trong mỗi hỗn hợp sau đây?

a. Hỗn hợp khí CH₄ và CH₃NH₂.

b. Hỗn hợp lỏng: C₆H₆, C₆H₅OH và C₆H₅NH₂.

Gợi ý đáp án

a. Hỗn hợp khí CH₄ và CH₃NH₂

Cho hỗn hợp đi qua dung dịch HCl, CH₃NH₂ phản ứng với HCl bị giữ lại trong dung dịch, khí thoát ra ngoài là CH₄ tinh khiết.

CH₃NH₂ + HCl → CH₃NH₂Cl

Cho NaOH vào CH₃NH₂Cl thu được CH₃NH₂

CH₃NH₂Cl + NaOH → CH₃NH₂ + NaCl + H₂O

b. Hỗn hợp lỏng: C₆H₆, C₆H₅OH và C₆H₅NH₂

cho dung dịch NaOh vào hỗn hợp lỏng trên thu được dung dịch gồm hai phần: phần tan là C₆H₅ONa và phần hỗn hợp còn lại là C₆H₅NH₂ và C₆H₆.

Tách làm hai phần

C₆H₅OH + NaOH → C₆H₅ONa + H₂O

Sục khí CO₂ vào phần dung dịch ta thu được C₆H₅OH kết tủa .

C₆H₅ONa + CO₂ + H₂O → C₆H₅OH↓ + NaHCO₃

Với hỗn hợp cho tác dụng dung dịch HCl, thu dung dịch gồm hai phần : phần tan là C₆H₅NH₃ Cl, phần không tan là C₆H₆

C₆H₅NH₂ + HCl → C₆H₅NH₃ Cl

Cho dung dịch NaOH vào phần dung dịch, ta thu được C₆H₅NH₂ kết tủa.

C₆H₅NH₃Cl + NaOH → C₆H₅NH₂↓ + NaCl + H₂O

Câu 5

Hãy tìm phương pháp hóa học để giải quyết hai vấn đề sau:

a. Rửa lọ đã đựng aniline

b. Khử mùi tanh của cá sau khi mổ để nấu. Biết rằng mùi tanh của cá, đặc biệt là của các mè do hỗn hợp một số amin (nhiều nhát là trimetylamin) và một số tạp chất khác gây nên.

Gợi ý đáp án

a. Rửa lọ đã đựng anilin.

Cho vào lọ đựng anilin dung dịch HCl sau tráng bằng nước cất.

b. Khử mùi tanh của cá, ta cho vào một ít dấm CH₃COOH các amin sẽ tạo muối với CH₃COOH nên không còn tanh nữa.

(CH₃)3N + CH₃COOH → CH₃COONH(CH₃)₃

Câu 6

a. Tính thể tích nước brom 3% (D=1,3g/ml) cần để điều chế 4,4 gam tribromanilin.

b. Tính khối lượng anilin có trong dung dịch A biết rằng khi cho tác dụng vào nước brom thì thu được 6,6 gam kết tủa trắng. Giả sử hiệu suất của cả hai trường hợp là 100%.

Gợi ý đáp án

a. Số mol C₆H₂Br₃NH₃ là

Theo pt n_(Br2) = 3. n_(C6H2Br3NH3) =  (mol)

Khối lượng Br₂ là m_(Br2) =  . 160 = 6,4 (g)

Khối lượng dung dịch Br₂ (3%) là m_(ddBr2) =  g

Thể tích dung dịch Br₂ cần dùng V_(ddBr2) =  = 164,1 (ml)

b. C₆H₅NH₂ + 3Br₂ → C₆H₂Br₃NH₂ + 3HBr

số mol kết tủa là n_(C6H2Br3NH2) =  = 0,02(mol)

theo pt n_(C6H5NH2) = n_(C6H2Br3NH2) = 0,02 (mol)

khối lượng aniline có trong dung dịch A là m_(C6H5NH2) = 93. 0,02 = 1,86(g)