Phân tích hình ảnh đôi bàn tay Tnú trong Rừng Xà Nu gồm 10 bài văn mẫu siêu hay kèm theo 2 gợi ý cách viết chi tiết. Qua phân tích hình tượng đôi bàn tay Tnú các bạn học sinh có thể lựa chọn cho mình một cách tiếp cận, một giọng điệu văn thích hợp.
Bạn đang đọc: Văn mẫu lớp 12: Phân tích hình ảnh đôi bàn tay Tnú trong tác phẩm Rừng Xà Nu
Hình tượng đôi bàn tay Tnú là một chi tiết nghệ thuật đặc sắc trong tác phẩm. Có thể thấy rằng bàn tay ấy cũng có cuộc đời như Tnú vậy: hiền lành và gan dạ rồi đến yêu thương và đau thương cuối cùng nó vẫn hoạt động như một đôi tay bình thường giết chết biết bao nhiêu quân giặc. Vậy sau đây là 10 bài văn mẫu phân tích hình ảnh đôi bàn tay Tnú mời các bạn cùng theo dõi. Ngoài ra các bạn xem thêm bài văn phân tích Rừng xà nu, phân tích hình tượng rừng xà nu.
Phân tích hình ảnh đôi bàn tay Tnú hay nhất
Dàn ý Phân tích hình ảnh đôi bàn tay Tnú
a) Mở bài
– Giới thiệu sơ lược về tác giả, tác phẩm:
- Nguyễn Trung Thành là nhà văn gắn bó với Tây Nguyên, có nhiều tác phẩm thành công viết về mảnh đất này.
- Rừng xà nu là câu chuyện về cuộc đời Tnú tiêu biểu cho số phận và con đường đến với cách mạng của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên trong thời kì chống Mĩ, giải phóng miền Nam.
– Giới thiệu về chi tiết đôi bàn tay Tnú: Hình ảnh bàn tay Tnú là chi tiết ấn tượng nhất, thể hiện rõ nhất con người Tnú.
b) Thân bài
* Khái quát về tác phẩm
– Hoàn cảnh ra đời: Truyện ngắn Rừng xà nu được viết năm 1965 in trong tập Trên quê hương những anh hùng Điện Ngọc.
– Giá trị nội dung: Thông qua câu chuyện về những con người ở một bản làng hẻo lánh, bên những cánh rừng xà nu bạt ngàn, xanh bất tận, tác giả đặt vấn đề có ý nghĩa lớn lao đối với dân tộc và thời đại: Để cho sự sống của nhân dân và đất nước mãi mãi trường tồn, không có cách nào khác hơn là phải cùng nhau đứng lên, cầm vũ khí chống lại kẻ thù tàn ác.
* Phân tích ý nghĩa đôi bàn tay Tnú
– Đó là đôi bàn tay của người chiến sĩ rất đỗi trung thành, thủy chung với cách mạng
- Đó là đôi bàn tay chú bé mồ côi nắm lấy tay cô bé Mai chăm chỉ chặt củi, xách nước, lên rẫy trồng tỉa, xách xà lét giấu gạo đi nuôi cán bộ Quyết.
- Đôi bàn tay cầm viên phấn bằng đá trắng lấy từ núi Ngọc Linh về tập viết chữ, mở dần cánh cửa cuộc đời để đến với cách mạng.
- Đôi bàn tay đã dũng cảm mang công văn đi làm liên lạc vì căm thù thằng giặc vô ngần.
- Bọn giặc bắt được Tnú, tra tấn dã man, hỏi cộng sản ở đâu, Tnú đặt tay lên bụng mình và nói: “Ở đây này”.
=> Bàn tay Tnú chỉ rõ và khẳng định lí tưởng cách mạng không ở đâu xa mà ở ngay trong tâm hồn mình. Đây chính là nét đẹp thứ nhất của bàn tay Tnú: bàn tay của sự tín nghĩa, thủy chung.
– Đó là đôi bàn tay của nghĩa tình:
- Bàn tay không ngần ngại xé tấm vải che cho mẹ con Mai, vốc nước suối, cảm nhận cái tình quê hương.
- Bàn tay cũng đã được Mai nắm chặt mà khóc những giọt nước mắt nóng bỏng yêu thương, đồng cảm khi Tnú vượt ngục trở về.
- Lửa hận dâng lên ngút ngàn, đốt cháy tâm can Tnú, truyền từ đôi tay lên đôi mắt “ở chỗ hai con mắt anh bây giờ là hai cục lửa lớn”.
- Mỗi ngón tay anh như nóng bỏng lên bởi tình thương, nỗi lo và sự căm hờn.
- “Hai cánh tay như hai cánh lim chắc của anh ôm chặt lấy mẹ con Mai”.
- Mười ngón tay nóng bỏng lửa căm thù, thương xót đã truyền sức mạnh vào hai cánh tay nhưng mà “Tnú chỉ có tay không giữa quân thù đầy vũ khí”.
– Đôi bàn tay là hiện thân của mất mát đau thương, ghi lại chứng tích tội ác mà kẻ thù đã gây ra.
- Mười đầu ngón tay Tnú đều cụt một đốt.
- Mẹ con Mai chết còn Tnú thì bị giặc bắt tra tấn, bị bọn thằng Dục tàn nhẫn tẩm dầu xà nu vào giẻ rồi quấn giẻ lên mười đầu ngón tay anh, đốt cháy rừng rực.
- Cuối cùng, đó là bàn tay cầm vũ khí chiến thắng kẻ thù, đôi bàn tay của ý chí quật cường, tinh thần dũng cảm, bất khuất của người cộng sản:
- Mỗi ngón tay anh như nóng bỏng lên bởi tình thương, và sự căm hờn.
- “Mười ngón tay đã thành mười ngọn đuốc” nhưng “Tnú không thèm, không thèm kêu van”.
- Đôi bàn tay với ngón tay chỉ còn lại hai đốt vẫn có thể cầm giáo, cầm súng để lên đường chiến đấu
- “Chúng nó đã cầm súng, mình phải cầm giáo!” -> Chân lí chứng minh tầm quan trọng của vũ khí, không thể không cầm vũ khí, nhưng cũng không nên ỷ lại vào vũ khí, cái quyết định cuối cùng vẫn là đôi bàn tay con người.
- Tnú dùng hai bàn tay không, cụt đốt, đôi bàn tay quả báo để xiết cổ tất cả những thằng Dục tàn ác hơn cả dã thú.
=> Ngọn lửa của âm mưu thâm độc, của tội ác dã man đã không đốt cháy được chất vàng mười trung thành, bất khuất của người chiến sĩ trẻ tuổi Tây Nguyên.
c) Kết bài
– Khẳng định lại ý nghĩa của đôi bàn tay Tnú.
– Nêu cảm nhận của em.
Sơ đồ tư duy phân tích hình ảnh đôi bàn tay Tnú
Hình ảnh đôi bàn tay Tnú – Mẫu 1
Trong văn học Việt Nam thời chiến, Rừng xà nu là tác phẩm để lại trong lòng nhiều độc giả sự ấn tượng sâu sắc. Và hình ảnh làm nên thành công của tác phẩm chính là đôi bàn tay của nhân vật Tnú – minh chứng rõ nét cho tinh thần bất khuất, trung thành tuyệt đối với lý tưởng cách mạng.
Đôi bàn tay của Tnú xuất hiện từ đầu tác phẩm, xuyên suốt cả tác phẩm theo chiều dài của thời gian. Cụ thể mở đầu là đôi bàn tay của Tnú khi còn nhỏ, ngày ngày lên rẫy để trồng tỉa và mang gạo nuôi cán bộ Quyết đang hoạt động bí mật sâu trong rừng.
Đây là một công việc với đầy hiểm nguy rình rập nhưng Tnú không hề sợ hãi và luôn hướng về Đảng, ước mơ trở thành một chiến sĩ cách mạng oai hùng. Bàn tay của Tnú được miêu tả vụng về khi cầm viên phấn làm bằng đá trắng để tập viết. Cũng chính đôi bàn tay bé nhỏ ấy đã tự cầm đá đập vào đầu mình cho đến chảy máu vì giận bản thân học bài mãi không thuộc, hay quên chữ. Cũng chính từ quyết tâm trở thành một cán bộ giỏi mà Tnú đã có những hành động kiên quyết như vậy.
Chi tiết thứ 2 về đôi bàn tay Tnú là sự khéo léo. Bị giặt bắt khi đang đi giao liên, Tnú đã khéo léo giấu bức thư bí mật của anh Quyết và nuốt luôn bức thư để giặc không thể tìm ra. Cũng chính lúc này, Tnú đã thể hiện bản thân mình là người dũng cảm, bất khuất. Sau ba năm bị bỏ tù, Tnú trốn ngục để trở về, đôi tay anh cần mẫn cùng dân làng mài giáo giết giặc.
Phân tích hình ảnh đôi bàn tay của Tnú cũng không thể bỏ qua chi tiết anh chứng kiến cảnh vợ con mình bị giặc tra tấn và quyết tâm chiến đấu chống lại quân thù. Không nỗi đau nào bằng lúc vợ và con anh bị giặt bắt, dùng làm mồi nhử để triệt phá phong trào cách mạng của dân làng Xô Man.
Tnú phải bíu chặt đôi bàn tay mình vào gốc cây, cắn răng nhìn cảnh tượng những người thân thương nhất của mình bị giặc hành hạ. Và mặc cho những lời ngăn cản của cụ Mết, Tnú đã nhảy xổ vào giữa vòng vây của bọn lính, dang hai cánh tay rộng lớn của mình để ôm lấy mẹ con Mai. Nhưng cuối cùng, chính người vợ, chính đứa con lại chết trong vòng tay ấy.
Nhưng bấy nhiêu đó vẫn không thể gây ám ảnh trong lòng người đọc bằng chi tiết đôi bàn tay của Tnú bị giặc quấn giẻ tẩm nhựa xà nu và đốt cháy. “Một ngón tay Tnú bốc cháy. Hai ngón, ba ngón”.
Không có gì đượm bằng nhựa xà nu. Lửa bắt rất nhanh. Mười ngón tay đã thành mười ngọn đuốc. Tnú nhắm mắt lại, rồi mở mắt ra, trừng trừng. Trời ơi! Cha mẹ ơi! Anh không cảm thấy lửa ở mười đầu ngón tay nữa. Anh nghe lửa cháy trong lồng ngực, cháy ở bụng. Máu anh mặn chát ở đầu lưỡi. Răng anh đã cắn nát môi anh rồi. Anh không kêu lên. Anh Quyết nói: “Người cộng sản không thèm kêu van…”. Tnú không thèm, không thèm kêu van.
Nhưng trời ơi! Cháy, cháy cả ruột đây rồi! Anh Quyết ơi! Cháy! Không, Tnú sẽ không kêu! Không!” – Tội ác của giặc bị đẩy lên đỉnh điểm và tinh thần chiến đấu, khí phách của Tnú lại càng được thể hiện rõ nét. Bọn giặc tàn ác đốt mười ngón tay của Tnú như cách chúng khủng bố và tiêu diệt ý chí của dân làng Xô Man.
Tác phẩm kết thúc bằng hình ảnh Tnú dùng đôi bàn tay không và cụt đốt siết cổ tất cả những thằng Dục tàn ác hơn cả dã thú. Khí phách và lòng dũng cảm, tinh thần chiến đấu mãnh liệt đã được thể hiện rõ nét qua phân tích hình ảnh đôi bàn tay của Tnú.
Phân tích đôi bàn tay Tnú hay nhất – Mẫu 2
Bén duyên văn tự với mảnh đất Tây Nguyên, nhà văn đất Quảng đã viết Rừng xà nu như một lần nữa khẳng định với người đọc: ông là nhà văn của mảnh đất Tây Nguyên. Khơi nguồn cho xúc cảm của người nghệ sĩ, bên cạnh hình tượng xà nu, đôi bàn tay Tnú cũng lấp lánh sắc màu ý nghĩa.
Đôi bàn tay Tnú xuất hiện khá nhiều lần trong Rừng xà nu như hình ảnh hoán dụ nói cùng ta số phận và phẩm chất của người anh hùng Tnú. Đôi bàn tay Tnú dắt Mai lên rẫy trồng tỉa, xách xà lét giấu gạo cơm nuôi giấu cán bộ, bàn tay mang đá trắng ba ngày từ đỉnh núi Ngọc Lĩnh trở về, bàn tay lấy đá tự đập vào đầu mình trừng phạt vì học mãi không được cái chữ của cụ Hồ… Đôi bàn tay ấy thể hiện con người có ý chí, gan góc, một lòng trung thành với Đảng, với Cách mạng.
Đó còn là đôi bàn tay chở che, yêu thương mẹ con Mai, bàn tay gắn bó máu thịt với quê hương xứ sở. Sau 3 năm đi lực lượng, về đến con suối đầu làng, chính đôi bàn tay ấy đã vục dòng nước mát quê hương để rửa mặt, để xúc động trong hoài niêm.
Bàn tay Tnú còn là bàn tay tín nghĩa không biết phản bội. Sa vào tay giặc khi còn là cậu bé liên lạc, đôi bàn tay ấy đặt lên bụng mà chắc nịch khẳng định: “ cộng sản ở đây” Đôi bàn tay ấy đã thể hiện sâu sắc một lòng tín nghĩa, chí tình với cách mạng.
Nhưng bàn tay Tnú xuất hiện trong tác phẩm đâu chỉ trong hình hài lành lặn, đôi bàn tay đau thương đầy ám ảnh. Ai đọc Rừng xà nu dù một lần thì chắc khó có thể quên hình ảnh mười ngón tay Tnu rừng rực cháy lửa xà nu như mười ngọn đuốc. “Anh không cảm thấy lửa cháy ở mười đầu ngón tay. Anh nghe lửa cháy trong lồng ngực, trong bụng mình”. Diệu kì thay, chính trong thử thách đau thương ấy lại tỏa sáng mạnh mẽ ý chí, nghị lực phi thương, sự gan góc kiên cường của người anh hùng. Bàn tay đau thương ấy trở thành vết thương chưa khi nào liền miệng, là bằng chứng tội ác của kẻ thù, nó cũng trở thành mối di hận cả đời Tnú mang theo.
Bàn tay ấy còn tỏa sáng chân lí của thời đại cách mạng mà nhà văn muốn gửi gắm: Tnú và người dân quê anh thất bại trước Mĩ Diệm bởi bàn tay anh và họ chỉ có tay không và đơn thương độc mã. Đau thương là kết cục tất yếu khi kẻ thù cầm súng, ta chưa cầm giáo mác. Và khi có giáo mác trong tay, sức sống tinh thần quật cường trong Tnú cũng dân làng lại bừng dậy. Xác mười tên giặc ngổn ngang quanh đống lửa xà nu. Rồi Tnú đi lực lượng và với chính bàn tay tật nguyền ấy, anh đã bóp chết tên tướng chỉ huy trong hầm cố thủ. Bàn tay Tnú vì thế còn là biểu tượng cho sức mạnh quật cường của người Tây Nguyên: từ trong đau thương mà mạnh mẽ vừng lên, vươn dậy.
Xây dựng chi tiết đôi bàn tay Tnú, Nguyễn Trung Thành tha thiết ngợi ca phẩm chất cao quý của người anh hùng và cũng là của chính người dân Tây Nguyên ông từng tha thiết yêu thương và gắn bó. Bàn tay Tnu có thể xem là một điển hình nghệ thuật độc đáo kết tinh tài năng, tâm huyết của người con Tây Nguyên – Nguyễn Trung Thành.
“Ở truyện ngắn, mỗi chi tiết đều có vai trò quan trọng như một chữ trong một bài thơ tứ tuyệt. Trong đó, có những chữ đóng vai trò đặc biệt như nhãn tự trong thơ vậy” ( Nguyễn Đăng Mạnh). Bàn tay Tnú hẳn cũng là nhãn tự đặc biệt để ta trông nhìn soi chiếu phẩm chất người anh hùng.
Phân tích hình ảnh đôi bàn tay Tnú cực hay – Mẫu 3
Nguyễn Trung Thành (1932), còn có bút danh khác là Nguyên Ngọc, ông là nhà văn trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, từng có một khoảng thời gian dài tình nguyện lăn xả vào chiến trường Tây Nguyên trong những năm cuộc kháng chiến chống Mỹ trở nên ác liệt nhất, để đồng cam cộng khổ cùng với bộ đội và nhân dân, sẵn sàng hy sinh cả mạng sống vì Cách mạng. Thế nên với ông mảnh đất Tây Nguyên và con người nơi đây để lại trong tâm hồn ông nhiều kỷ niệm sâu sắc, cùng với vốn trải nghiệm chân thực của một nhà văn, một người lính bước ra từ chiến trường đầy máu và lửa, Nguyễn Trung Thành đã tạo ra một loạt các tác phẩm để đời xuất sắc như Đất nước đứng lên, Đường chúng ta đi, trên quê hương những anh hùng Điện Ngọc,… Và có lẽ xuất sắc và tiêu biểu nhất trong số đó là tác phẩm Rừng xà nu với hình tượng người anh hùng Tnú, mang vẻ đẹp của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, là đại diện cho những con người Tây Nguyên kiên cường, bất khuất trong cuộc kháng chiến chống Mỹ tàn khốc. Nguyễn Trung Thành đã rất thành công với nghệ thuật điển hình hóa nhân vật, đặc biệt là Tnú với hình ảnh bàn tay mười ngón bị đốt cụt mỗi ngón một đốt, mà nó có thể được coi là trung tâm của mọi vẻ đẹp của nhân vật này.
Nguyễn Trung Thành đã dùng nghệ thuật quay cận cảnh để miêu tả cái bi kịch của Tnú và chính cái bi kịch ấy đã làm nên người anh hùng của làng Xô Man. Khi nghe tin dân làng Xô-man chuẩn bị đồng khởi, lũ giặc theo sự chỉ dẫn của thằng Dục đã đến lùng sục tìm bắt Tnú, bởi chúng chắc rằng anh là kẻ cẩm đầu, thế nhưng Tnú và thanh niên trong làng đã ra khỏi rừng. Chúng không bắt được anh, bèn bắt vợ con của anh làm mồi nhử và tra tấn vô cùng dã man, trước những đòn hiểm độc của bọn giặc với vợ con, Tnú đã không thể nhẫn nhịn thêm nữa mà nhảy xổ ra giữa sân, rồi dùng đôi bàn tay vững chắc của mình mà ôm lấy mẹ con Mai, thét lên trong đau đớn và giận dữ: “Đồ ăn thịt người, tau đây, Tnú đây!” . Có thể nói rằng đôi cánh tay rộng lớn “như hai cánh lim chắc” của Tnú ôm lấy đôi mẹ con đang hấp hối chính là biểu hiện của tình yêu sâu nặng dành cho gia đình. Bởi trước khi trở thành người anh hùng Tnú còn là một con người bình thường, Tnú không phải sắt đá, anh có một trái tim rất người, biết yêu thương và hờn giận, anh không thể nhìn những người mình yêu thương nhất chết đi trong đau đớn, Tnú không thể chịu đựng được nỗi thống khổ ấy. Thế nên dù “chỉ có hai bàn tay trắng” như lời cụ Mết nói Tnú vẫn sẵn sàng lao vào lũ giặc đang lăm lăm súng ống, sẵn sàng cùng sống, cùng chết với mẹ con Mai, dù rằng anh cũng không thể cứu được họ. Như vậy vẻ đẹp của người anh hùng trước hết là thể hiện ở tình người, tình cảm dành cho gia đình sâu sắc, đó là vẻ đẹp xuất phát từ tư thái của người anh hùng khi đối mặt với nguy hiểm, đó là tấm lòng thủy chung son sắt với người thân, mà tất cả đều tựu lại trong đôi bàn tay đầy yêu thương của Tnú.
Tiếp theo sau tấn bi kịch vợ con chết thảm, bản thân Tnú lại tiếp tục phải hứng chịu một bi kịch khác, anh bị giặc bắt và tra tấn dã man, chúng dùng chính nhựa xà nu để đốt 10 đầu ngón tay của anh “Một ngón tay Tnú bốc cháy. Hai ngón, ba ngón. Không có gì đượm bằng nhựa xà nu. Lửa bắt rất nhanh. Mười ngón tay đã thành mười ngọn đuốc”. Qua góc nhìn cận cảnh của Nguyễn Trung Thành, ông đã gợi lại cái giờ phút bi hùng của Tnú, người ta như thấy từng ngọn lửa bập bùng, cái đau đớn dần kéo tới trên đôi mắt người chiến sĩ cộng sản. Mười ngọn đuốc tay cứ cháy, cháy nữa mà theo như cảm nhận của nhân vật Tnú thì nó không chỉ còn chỉ cháy trên mười đầu ngón tay mà cháy tận vào ruột gan, tận vào trong lòng. Nhưng cái đau khủng khiếp ấy cũng không thể khuất phục được người anh hùng, dù cho “máu anh mặn chát ở đầu lưỡi. Răng anh đã cắn nát môi anh rồi” thì Tnú cũng quyết không nói một lời, “Người Cộng sản không thèm kêu van” dù có chết cũng không hé răng nửa lời. Như vậy hình ảnh đôi bàn tay bị đốt bằng nhựa xà nu chính là minh chứng cho tấm lòng thủy chung son sắt với cách mạng của Tnú, đồng thời cũng thể hiện bản chất kiên cường, mạnh mẽ bất khuất của người anh hùng khi phải đối mặt với hai nỗi đau lớn cả về thể xác lẫn tinh thần, nhưng vẫn hiên ngang sừng sững như cây xà nu của núi rừng Tây Nguyên. Lửa bùng lên trên đôi bàn tay của Tnú cũng là lúc phong trào đồng khởi bắt đầu, những tên giặc đã đốt lửa, gieo tội ác lên tay Tnú thì khi “lửa đã tắt trên mười đầu ngón tay Tnú” cũng là lúc chúng phải đền mạng, phải trả giá cho những tội ác mà chúng đã gây ta. Như vậy lần nữa ta thấy được vẻ đẹp của người anh hùng thông qua đôi bàn tay, đó là đôi bàn tay của sự kiên cường, chung thủy với cách mạng.
Sau những bi kịch lớn của cuộc đời, Tnú chỉ còn lại đôi tay mà mười ngón ngón nào cũng cụt mất một đốt, nó gợi anh nhớ về mối thù nhà sâu sắc, nhắc nhở anh về những gì mà bọn giặc Mỹ đã gây ra cho anh và dân làng Xô Man, khiến lòng căm thù giặc và quyết tâm lên đường chiến đấu của Tnú càng thêm vững chắc, lý tưởng cách mạng của anh càng thêm sáng rõ. Đôi tay ấy cũng là lời tố cáo mạnh mẽ về sự tàn ác của giặc thù đối với nhân dân ta, đất nước ta trong những năm tháng chiến tranh ác liệt, là bằng chứng tội ác không thể nào xóa nhòa trên thân thể người anh hùng Tnú, góp phần xây dựng hình tượng người anh hùng dân tộc trong chiến tranh, cùng tinh thần chiến đấu mạnh mẽ. Đó là hình tượng người anh hùng dẫu có tàn nhưng không phế, bởi hình ảnh đôi bàn tay thiếu đốt ấy đã trở lại trong một cảnh mà Tnú kể rằng mình đã bóp chết tên chỉ huy đồn bằng chính đôi tay tàn tật. Như vậy chính cái bi kịch cuộc đời, đã khiến Tnú càng thêm mạnh mẽ, gan lì trong chiến đấu, giờ đây anh chẳng cần vũ khí, chỉ một đôi bàn tay không lành lặn, mà kẻ thù cũng phải chịu chết dưới tay. Có thể nói rằng đây là hình ảnh gây ấn tượng vô cùng mạnh mẽ với người đọc mà ở đó hình tượng người anh hùng trở nên phi thường và mang đậm vẻ đẹp của của chủ nghĩa anh hùng cách mạng. Lần nữa, có thể nói đôi bàn tay của Tnú chính là đôi bàn tay của những ký ức không bao giờ quên.
Hình ảnh đôi tay của Tnú trong Rừng xà nu là một hình ảnh, một chi tiết nghệ thuật có nhiều ý nghĩa đặc biệt, biểu trưng cho những vẻ đẹp của người anh hùng Tnú, đó là đôi bàn tay của tình yêu thương con người sâu sắc, bàn tay của tấm lòng kiên cường bất khuất và cũng là bàn tay của những ký ức không bao giờ quên. Đôi bàn tay của Tnú cũng giống như chính chủ nhân của nó vậy đại diện cho những phẩm chất tốt đẹp của người dân Tây Nguyên và cả dân tộc Việt Nam.
Phân tích hình tượng đôi bàn tay Tnú – Mẫu 4
Nguyễn Trung Thành là một trong những nhà văn trưởng thành từ cả hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cứu nước. Đặc biệt trong những năm tháng chiến đấu đầy máu lửa tại chiến trường Tây Nguyên, sự gắn bó cùng với những người con anh hùng nơi đây đã trở thành những ký ức và ấn tượng khó quên đối với nhà văn, là nguồn cảm hứng dồi dào để Nguyễn Trung Thành tạo ra những tác phẩm đặc sắc. Mà ở đó nhân vật trung tâm của tác phẩm mang trong mình những vẻ đẹp sử thi, lý tưởng của thời đại kết hợp với khuynh hướng lãng mạn, đã gây dựng nên tượng đài người anh hùng kháng chiến tiêu biểu và độc đáo, đại diện cho sức chiến đấu mãnh liệt của con người và núi rừng Tây Nguyên trong cuộc kháng chiến chống Mỹ ác liệt. Tác phẩm Rừng xà nu được xem là tác phẩm tiêu biểu và xuất sắc nhất trong toàn bộ sự nghiệp văn chương của Nguyễn Trung Thành, nhân vật Tnú được xây dựng thành công bằng nghệ thuật điển hình hóa nhân vật, từ cuộc đời, những đau thương mất mát, lòng yêu nước, kiên trung với cách mạng,… Mà có lẽ điểm nhấn nghệ thuật đặc sắc, khiến người ta nhớ nhiều đến Tnú hơn cả ấy chính là đôi bàn tay khuyết tật, minh chứng cho cả cuộc đời đầy đau thương và bất khuất của anh.
Tnú là một nhân vật có cuộc đời khá bất hạnh, khi ngay từ nhỏ đã phải chịu cảnh mồ côi cha mẹ, rồi từ đó lớn lên trong sự đùm bọc thương yêu của dân làng Xô Man, chịu nhiều ảnh hưởng từ cái nôi truyền thống. Thế nên ngày từ thời tấm bé trong trái tim Tnú đã có sự giác ngộ cách mạng, tấm lòng yêu làng, yêu nước, yêu cộng đồng sâu sắc, ý thức giải phóng và bảo vệ quê hương luôn được bồi đắp từng ngày nhờ sự chỉ bảo của những cây xà nu lớn của đại ngàn như cụ Mết, anh Quyết. Có thể nói rằng bản thân Tnú chính là hiện thân cho vẻ đẹp lý tưởng của cộng đồng, được cộng đồng dày công bồi dưỡng mà theo như lời cụ Mết nhận xét “Đời nó khổ nhưng bụng nó sạch như nước suối làng ta”. Mà những vẻ đẹp ấy lại được bộc lộ rất nhiều thông qua hình ảnh đôi bàn tay của Tnú, từ lúc nó còn lành lặn cho đến lúc nó bị cụt đi cả mười đốt, có thể nói rằng sự phát triển, biến đổi và những hành động của đôi tay chính là đại diện cho cả một chặng đường cách mạng, cả cuộc đời của Tnú.
Đầu tiên ta nhắc đến hình ảnh một đôi bàn tay của người chiến sĩ trung thành, có tấm lòng giác ngộ cách mạng sớm, luôn chiến đấu không ngừng nghỉ. Ấy là chuyện khi đôi bàn tay của Tnú còn lành lặn, chính đôi tay này đã chăm chỉ làm nương làm rẫy, chặt củi, xách nước, mang từng xà lét gạo vào nuôi giấu cán bộ trong rừng. Cũng chính đôi tay này đã viết từng con chữ lên tấm bảng tự chế, quyết tâm mở rộng con đường làm cách mạng, làm chiến sĩ, rồi khi học chữ hoài mà không nhớ nổi Tnú đã dùng chính đôi tay ấy cầm đá đập vào đầu để tự trừng phạt bản thân vì sự chậm tiếp thu của mình. Thế rồi đôi bàn tay nhỏ bé ấy cũng hết sức, gan dạ kiên cường khi sẵn sàng mang công văn liên lạc trót lọt vượt qua tầm mắt của địch bao nhiêu lần. Để rồi đến khi không may bị giặc bắt, dù bị tra tấn đánh đập dã man, đôi bàn tay ấy vẫn một lòng kiên trung chỉ vào bụng mình mà nói “ở đây này”, cộng sản ở trong chính bụng của Tnú, chứ quyết không hé răng lấy một lời. Có thể nói rằng đôi bàn tay chính là một hiện thân thiết thực và rõ ràng nhất cho những vẻ đẹp tâm hồn, ý chí chí chiến đấu mạnh mẽ của nhân vật Tnú, những hành động của đôi bàn tay thể hiện một vẻ đẹp phẩm chất lý tưởng ấy là sự trung thành, tận tụy, một lòng vì cách mạng, chiến đấu vì Tổ quốc, quê hương của nhân vật.
Thứ hai nữa, đôi bàn tay của Tnú còn hiện lên với vẻ đẹp của sự nghĩa tình, yêu thương sâu thẳm dành cho gia đình, người thân. Đó là đôi bàn tay của người chiến sĩ cách mạng sau ba năm bị giam giữ trong đồn giặc, vượt ngục thành công vội chạy về nắm lấy đôi bàn tay của Mai, trong những yêu thương và đồng cảm sâu sắc. Rồi khi hai người đã kết hôn và có một đứa con nhỏ, tình thương của người cha đã biến thành hành động khi Tnú dùng đôi tay mạnh mẽ của mình xé đồ, để cho Mai một tấm vải làm tấm địu con, bộc lộ tình cảm thắm thiết, yêu thương và biết hy sinh của nhân vật cho gia đình, cho người thân. Nhưng có lẽ rằng tình cảm gắn bó sâu nặng với gia đình được bộc lộ rõ nét nhất ấy là trong cảnh ngộ đặc biệt hung hiểm. Địch vào lùng bắt Tnú, chúng đã bắt trói mẹ con Mai làm mồi nhử, rồi liên tục tra tấn đánh đập dã man nhằm dụ Tnú ra ứng cứu. Trước tình thế ấy, không phải Tnú không đủ thông minh để hiểu rằng đó là một cái bẫy lớn của lũ giặc khốn kiếp, thế nhưng trước khi là một người anh hùng cách mạng, Tnú còn là một người chồng, người cha trong gia đình, anh có trách nhiệm phải bảo vệ mẹ con Mai, anh phải cứu họ, anh tuyệt đối không thể trơ mắt nhìn vợ con mình chết đau đớn dưới tay giặc. Trước nỗi đau xót và sự cuồng nộ Tnú đã nhảy vào giữa đám giặc, dùng đôi bàn tay của mình bao trọn lấy cặp mẹ con tội nghiệp thét lên rằng “Đồ ăn thịt người, tau đây, Tnú đây!”. Hình ảnh đôi tay như “như hai cánh lim chắc” che chở và ôm chặt lấy mẹ con Mai chính là biểu hiện rõ rệt nhất về tình cảm sâu nặng của Tnú dành cho gia đình, về trách nhiệm của người đàn ông. Dù cho chỉ có đôi bàn tay trắng thế nhưng Tnú không sợ gì hết, anh quyết tâm phải che chở cho mẹ con Mai, được cùng sống cùng chết chết với họ. Mà thông qua đôi bàn tay vững chãi ấy, ta nhận thấy được một vẻ đẹp rất quý giá và cần thiết ở người anh hùng ấy là tình cảm gắn bó thủy chung sâu sắc với những người thân trong gia đình. Thiếu đi thứ tình cảm này, vẻ đẹp anh hùng lý tưởng sẽ không được trọn vẹn, bởi trước khi trở thành anh hùng của đất nước, người ta phải trở thành người hùng của gia đình, phải có những thứ tình cảm nền tảng cơ bản nhất với con người, với quê hương.
Bên cạnh hình ảnh đôi bàn tay giác ngộ cách mạng, đôi bàn tay thủy chung với gia đình, thì hình ảnh đôi bàn tay của Tnú còn đem đến cho ta những ấn tượng về một cuộc đời đầy đau thương mất mát và tấm lòng kiên trung của người anh hùng. Phải nói rằng Tnú là một người anh hùng phải chịu đựng quá nhiều bất hạnh, bởi dù đã cố gắng dùng đôi tay vững chãi để che chở, hòng mong cứu được mẹ con Mai. Thế nhưng dù có cố đến mấy, đôi tay ấy cũng không thể níu giữ được mạng sống của họ trên cõi đời, họ đã ra đi vì đòn roi tra tấn của giặc, một cái chết nhiều đau đớn và thương tâm. Đã giáng một đòn chí mạng vào cõi lòng của Tnú, cũng như đem đến cho người đọc sự xót xa thương cảm cho cuộc đời của người chiến sĩ, khi một lúc chịu cảnh mất đi cả vợ lẫn đứa con chưa đầy tháng. Không chỉ vậy, sau bi kịch mất người thân, bản thân Tnú lại tiếp tục gánh chịu một nỗi đau mất mát khác. Không cứu được mẹ con Mai, anh lại bị giặc bắt. Có lẽ rằng đôi tay của Tnú trước đây quá đỗi xuất sắc, và trung thành với cách mạng, điều đó làm bọn giặc căm tức, chúng quấn giẻ xung quanh mười đầu ngón tay anh, tẩm nhựa xà nu, rồi châm lửa đốt. “Một ngón tay Tnú bốc cháy. Hai ngón, ba ngón. Không có gì đượm bằng nhựa xà nu. Lửa bắt rất nhanh. Mười ngón tay đã thành mười ngọn đuốc”. Phải nói rằng đó là một hình thức tra tấn ác độc vô cùng. Thế nhưng người anh hùng Tnú từ lúc chứng kiến 10 đầu ngón tay bắt lửa, cho đến khi từng ngón tay đau buốt đến tận xương tủy, tưởng như cháy vào cả tâm can vì lửa thiêu, anh vẫn không hề kêu lấy một tiếng. Dù cho “máu anh mặn chát ở đầu lưỡi. Răng anh đã cắn nát môi anh rồi” nhưng Tnú vẫn vững vàng, kiên cường bất khuất với suy nghĩ “Người Cộng sản không thèm kêu van”. Có thể thấy rằng thông qua hình ảnh đôi bàn tay bị thiêu cháy, người ta lại thấy thêm một vẻ đẹp khác của Tnú ấy là vẻ đẹp của sự kiên cường, thủy chung với cách mạng, vẻ đẹp của tấm lòng bất khuất, hiên ngang, mà mọi đớn đau, tổn thương hay mất mát cả về thể xác lẫn tinh hồn cũng không thể nào quật ngã được người chiến sĩ cách mạng.
Sau tất cả những mất mát đã qua, Tnú không còn vợ con, mười đầu ngón tay mỗi ngón cụt đi một đốt, thế nhưng bấy nhiêu những mất mát đớn đau ấy chỉ càng làm cho ngọn lửa chiến đấu càng thêm mạnh mẽ, lý tưởng cách mạng của Tnú càng thêm sáng rõ, trở thành động lực mạnh mẽ cho anh trong công cuộc trả nợ nước, thù nhà. Đôi tay khuyết thiếu trở thành một ký ức đau thương không bao giờ phai nhòa, là bằng chứng mạnh mẽ, rõ nét nhất tố cáo tội ác không thể dung thứ của giặc Mỹ đối với gia đình Tnú, với bản thân Tnú và với cả quê hương anh. Từ đó khơi lên ngọn lửa đấu tranh nóng bỏng, cháy rừng rực trong trái tim, trong huyết quản của người anh hùng tuy tàn nhưng không hề phế. Chính đôi bàn tay mỗi ngón thiếu một đốt ấy vẫn có thể cầm được giáo mác, vẫn có thể bóp cò súng giết giặc, thậm chí chính bởi đôi bàn tay ngắn cụt ấy Tnú vẫn có thể tay không bóp chết được một thằng giặc to khỏe. Có thể thấy rằng hình tượng anh hùng của Tnú đã trở nên hoàn thiện, chính những bi kịch mất mát đã tôi luyện nên một người chiến sĩ cách mạng mạnh mẽ, mang những phẩm chất phi thường, sự gan lì, mạnh mẽ gấp bội trong chiến đấu. Ngoài việc làm tôn lên vẻ đẹp sử thi, lý tưởng trong cộng đồng của người anh hùng Tnú, ta còn nhận ra rằng thông qua hình ảnh đôi bàn tay khuyết tật của nhân vật này, Nguyễn Trung Thành đã khẳng định một cách mạnh mẽ về tinh thần cách mạng chung của các dân tộc anh em cũng như của toàn thể dân tộc Việt Nam rằng càng trong mất mát đau thương thì ngọn lửa cách mạng, tinh thần chiến đấu của quân dân ta lại càng thêm sáng ngời và mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Sự tàn ác, càn quét ghê gớm của kẻ thù không bao giờ có thể giết chết ý chí đấu tranh của cả một dân tộc mà chỉ càng khiến nó ngày càng thêm lớn mạnh với cơ sở lòng căm thù giặc sâu sắc, ý thức trả nợ nước thù nhà sục sôi trong mỗi cá nhân, trở thành sức mạnh đại đoàn kết mà không một kẻ thù nào có thể vượt qua được.
Hình ảnh đôi bàn tay của Tnú là một chi tiết nghệ thuật đặc sắc, được Nguyễn Trung Thành tập trung xây dựng với nhiều ý nghĩa bao quanh, góp phần làm nổi bật lên vẻ đẹp hình tượng của người anh hùng mang tính chất sử thi và khuynh hướng lãng mạn cách mạng. Đó là đôi bàn tay cần cù, chịu khó, giác ngộ cách mạng sớm, là đôi bàn tay của yêu thương nghĩa tình, đồng thời cũng là đôi bàn tay chịu nhiều đau thương mất mát, nhưng rất mực kiên cường và sau cùng trở thành đôi bàn tay mang vẻ đẹp của lý tưởng cách mạng, của tinh thần chiến đấu bất khuất không ngừng nghỉ. Từ hình ảnh đôi bàn tay, ta dễ dàng liên tưởng đến hình ảnh người anh hùng, đại diện cho những phẩm chất tốt đẹp trong chiến đấu của đồng bào dân tộc Tây Nguyên, cũng như toàn dân tộc Việt Nam trong công cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Hình tượng đôi bàn tay Tnú – Mẫu 5
Tây Nguyên từ lâu đã trở thành một nguồn cảm hứng cho biết bao nhiêu nghệ sĩ sáng tạo cho nghệ thuật. Trong số đó có tác giả Nguyễn Trung Thành đã mang tới cho chúng ta tác phẩm cây xà nu để chúng ta có thể thấy được vẻ đẹp của Tây Nguyên, cụ thể là những nét đẹp về thiên nhiên và con người. Trong tác phẩm này, nổi bật nhất vẫn là phẩm chất của Tnú, tiêu biểu nhất là đôi bàn tay của anh.
Có thể nói, hình ảnh đôi bàn tay Tnú mang tới cho người đọc một ấn tượng rất lớn, không những thế, nó còn mang ý đồ nghệ thuật của tác giả muốn gửi gắm qua đó. Đó là một hình ảnh thực sự đẹp. Đôi bàn tay ấy cũng có một cuộc đời, cuộc đời ấy giống như cả cuộc đời của Tnú vậy. Cũng có những lúc anh hùng nhưng cũng phải chịu nhiều đau thương mất mát. Thế nhưng cho tới cuối cùng thì bàn tay ấy cũng giết chết biết bao nhiêu kẻ thù đê báo thù cho tất cả những đau thương mà nó cũng như chủ nhân của nó phải chịu.
Bàn tay ấy đầu tiên đã cùng Mai học chữ trong rừng, bàn tay ấy nhanh nhẹn cầm những bức thư liên lạc để vượt qua mọi gian nan thử thách với những vòng vay của giặc để mang tới cho những người cán bộ ở trong rừng. Qua đây chúng ta có thể thấy được hình ảnh đôi bàn tay ấy thật đẹp, nhỏ nhắn đáng yêu nhưng cũng không kém phần dũng cảm.
Bàn tay ấy còn gan góc cầm đá đập vào đầu của Tnú khi học không học được, cứ mỗi lần học chữ này lại quên chữ kia. Chính hình ảnh bàn tay ấy đã làm nổi bật lên hình ảnh người anh hùng Tây Nguyên ngay từ lúc còn bé đã mang tới một tư tưởng lớn và khi không học được chữ thì lại sợ rằng mình không thể giúp ích cho đất nước cho nên mới dùng chính bàn tay của mình để trừng trị mình.
Không những thế, đôi bàn tay ấy còn mang một vẻ đẹp lớn đó là vẻ đẹp của sự gan dạ nữa. Chính đôi bàn tay ấy vạch rừng vượt thời gian để mang thư mật tới cho những người cộng sản và ngay cả khi bị bắt thì đôi bàn tay đó cũng không ngần ngại chỉ thẳng vào bụng mà nói “cộng sản ở đây này”.
Mặc cho những lần chỉ tay ấy lại chằng chịt vết dao chém. Có thể nói vẻ đẹp của Tnú qua đôi bàn tay đó lại được hiện lên rất kiên cường, đó là vẻ đẹp của sự gan góc, quả cảm không hề sợ những tên giặc trước mặt mình.
Và bàn tay đó khi lớn lên còn cầm cả tay Mai để hẹn hò. Đó chính là bàn tay dịu dàng, ấm áp dắt Mai đi tới những hạnh phúc và yêu thương. Cái đêm mẹ con Mai bị tra tấn cho tới chết thì chính bàn tay ấy cũng là cánh tay đỡ lấy vợ mình, có thể nói đó là một cánh tay vững chãi và đầy sự yêu thương.
Và khi bị bọn giặc bắt, chúng bỏ giẻ vào bàn tay ấy tẩm nhựa xà nu mà đốt cháy cả mười đầu ngón tay bốc lên giống như ngọn đuốc. Đây chính là hình ảnh đau thương nhưng lại đẹp nhất trong cuộc đời. Nó đẹp bởi nó chịu nhiều thương đau nhưng không bao giờ chết, không bao giờ chịu khuất phục.
Bàn tay ấy tuy không còn nguyên vẹn nữa nhưng nó còn đẹp hơn bởi vì bàn tay ấy cho tới sau này vẫn có thể cầm chắc tay súng và giết chết biết bao nhiêu quân giặc và cũng chính bàn tay đó đã giết chết thằng Dục để báo thù cho mẹ con Mai.
Như vậy, qua đây chúng ta có thể thấy được hình ảnh đôi bàn tay của Tnú là một chi tiết nghệ thuật thực sự đặc sắc. Có thể thấy rằng bàn tay ấy cũng có cả một cuộc đời như Tnú vậy: hiền lành, gan dạ, biết yêu thương,, chịu nhiều đau thương và rồi cuối cùng nó vẫn hoạt động như một đôi bàn tay bình thường. Bàn tay ấy không chỉ giết giặc mà còn để đưa cơm cho cán bộ và cũng là bàn tay yêu thương dắt Mai đi tới bến bờ hạnh phúc của tình yêu.
Hình ảnh đôi bàn tay Tnú – Mẫu 6
Truyện ngắn Rừng xà nu là câu chuyện kể về cuộc đời của nhân vật Tnú, tiêu biểu cho số phận và con đường đến với cách mạng của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên trong thời kì chống Mĩ cứu nước, giải phóng miền Nam. Tính cách nổi bật của Tnú đã được bộc lộ ngay từ lúc còn nhỏ : gan góc và táo bạo dũng cảm và chất phác ; đặc biệt là sự gắn bó và trung thành tuyệt đối với Ií tưởng cách mạng. Hình ảnh đôi bàn tay thể hiện cuộc đời giản dị và tính cách anh hùng của nhân vật Tnú – người con và niềm tự hào của dân làng Xô Man kiên cường, bất khuất.
Mở đầu là hình ảnh hai bàn tay lúc Tnú còn nhỏ. Ngày ngày, Tnú cùng cô bé Mai lên rẫy trồng tỉa, mang gạo nuôi cán bộ Quyết hoạt động bí mật trong rừng sâu. Công việc hết sức nguy hiểm nhưng Tnú không hề sợ hãi. Khi anh Quyết hỏi: Các em không sợ giặc bắt à ? Nó giết như anh Xút, như bà Nhan đó; Tnú đã trả lời ngay: Cụ Mết nói: Cán bộ là Đảng. Đảng còn, núi nước này còn. Sự hiểu biết về Đảng, về cách mạng của Tnú tuy hồn nhiên, mộc mạc nhưng không kém phần đúng đắn và sâu sắc.
Bàn tay Tnú vụng về, ngượng nghịu cầm viên phấn làm bằng đá trắng lấy từ núi Ngọc Linh về để tập viết chữ lên tấm bảng đen đan bằng nứa hun khói xà nu. Tnú đã cầm đá đập vào đầu chảy máu vì giận mình học bài mãi không thuộc, hay quên cái chữ. Hành động ấy thể hiện quyết tâm của Tnú, bởi Tnú nghĩ: Không học chữ sao làm được cán bộ giỏi.
Bàn tay Tnú khéo léo giấu cái thư bí mật của anh Quyết mang về huyện theo đường giao liên để nộp cho cấp trên. Khi bị giặc bắt, Tnú đã kịp nuốt luôn cái thư. Giặc giải Tnú về làng, bắt Tnú khai ra người nào là cộng sản? Cộng sản ở đâu? Tnú đã dũng cảm đặt tay lên bụng mình rồi nói: Ở đây này! Bị giặc bỏ tù, ba năm sau, Thú vượt ngục trở về làng, đôi tay anh cần mẫn lấy đá trên đỉnh núi Ngọc Linh về để dân làng mài giáo mác giết giặc.
Lớn lên, đôi bàn tay Tnú thể hiện tình yêu thủy chung với vợ con và quyết tâm chiến đấu chống quân thù. Trong cái đêm lũ giặc hèn hạ dùng mẹ con Mai để nhử bắt Tnú nhằm triệt phá phong trào cách mạng của dân làng Xô Man, hai bàn tay của anh bất lực níu chặt lấy gốc cây, bứt đứt hàng chục trái và khi từ chỗ nấp cắn răng nhìn cảnh vợ con bị giặc tra tấn : Cây sắt thứ hai đập vào trước ngực Mai, chị lật đứa bé ra sau lưng. Nó lại đánh sau lưng, chị lật thằng bé ra trước ngực. Trận mưa cây sắt mỗi lúc một dồn dập. Không nghe thấy tiếng thét của Mai nữa. Chỉ nghe đứa bé khóc ré lên một tiếng rồi im bặt. Chỉ còn tiếng cây sắt nện xuống hừ hừ.
Mặc dù cụ Mết ra sức ngăn cản nhưng trước cảnh vợ con bị giặc đánh đập tàn bạo, Tnú không thể chịu nổi: …hai con mắt anh bây giờ là hai cục lửa lớn. Tình yêu thương vợ con tha thiết và căm thù giặc sồi sục khiến Tnú thà chết xông ra để cứu vợ con : Một tiếng hét dữ dội. Tnú đã nhảy xổ vào giữa bọn lính. Anh không biết đã làm gì. Chì thấy thằng lính giặc to béo nằm ngửa ra giữa sân, thằng Dục thảo chạy vào nhà ưng. Tiếng lên đạn lách cách quanh anh. Hình ảnh hai mẹ con Mai chui vào ngực anh, hai cánh tay rộng lớn như hai cánh lim chắc của anh ôm chặt lấy mẹ con Mai và hai mẹ con chết trong vòng tay ấy như đẩy nỗi đau đớn lên đến tột cùng. Tnú có sức mạnh, có lòng gan dạ và quả cảm, nhưng anh không cứu được vợ con. Cuối cùng, anh bị giặc bắt vì chỉ cố đôi bàn tay không giữa lũ giặc hung tàn lăm lăm súng đạn. Câu chuyện bi thương của Tnú đã thành một bài học xương máu mà cụ Mết mong Tnú và con cháu sau này luôn luôn ghi nhớ: Nghe rõ chưa, các con, rõ chưa. Nhớ lấy, ghi lấy. Sau này tau chết rồi, bay còn sống phải nói lại cho con cháu: Chúng nó đã cầm súng, mình phải cầm giáo! Đó là chân lí giản dị mà vô cùng đúng đắn của thời đại đấu tranh giải phóng dân tộc. Chân lí ấy mang đến cho tác phẩm một ý nghĩa khái quát rất cao.
Ấn tượng không thể phai mờ trong lòng người đọc chính là hình ảnh đôi bàn tay Tnú bị giặc quấn giẻ tẩm nhựa xà nu rồi đốt cháy trong cái đêm anh bị bắt. Hình ảnh ấy vừa có ý nghĩa tố cáo tội ác dã man của kẻ thù, vừa thể hiện lòng dũng cảm, khí phách kiên cường của Tnú. Đây là một chi tiết nghệ thuật đặc sắc, giàu tính tạo hình, được nhà văn Nguyễn Trung Thành chủ ý tô đậm và nhấn mạnh. Bọn giặc đốt mười ngón tay Tnú nhằm khủng bố và tiêu diệt ý chí phản kháng của dân làng Xô Man. Thằng ác ôn Dục đã giơ cao ngọn đuốc, cười sằng sặc và dọa : Đứa nào muốn cầm rựa, cầm giáo thì coi bàn tay thằng Tnú đây ! Kẻ thù tìm mọi cách để tiêu diệt lòng yêu nước của dân làng Xô Man. Chúng tra tấn Tnú ngay trước sân nhà rông, trong không khí căm thù sôi sục của dân làng.
Tác giả miêu tả rất kĩ hình ảnh mười ngón tay Tnú bị giặc đốt cháy bằng những câu văn gây xúc động mạnh mẽ:
Một ngón tay Tnú bốc cháy. Hai ngón, ba ngón. Không có gì đượm bằng nhựa xà nu. Lửa bắt rất nhanh. Mười ngón tay đã thành mười ngọn đuốc.
Tnú nhắm mắt lại, rồi mở mắt ra, trừng trừng.
Trời ơi! Cha mẹ ơi! Anh không cảm thấy lửa ở mười đầu ngón tay nữa. Anh nghe lửa cháy trong lồng ngực, cháy ở bụng. Máu anh mặn chát ở đầu lưỡi. Răng anh đã cắn nát môi anh rồi. Anh không kêu lên. Anh Quyết nói: “Người cộng sản không thèm kêu van…”. Tnú không thèm, không thèm kêu van. Nhưng trời ơi ! Cháy, cháy cả ruột đây rồi Ị Anh Quyết ơi ! Cháy ! Không, Tnú sẽ không kêu ! Không !
Hình ảnh đôi bàn tay cháy rừng rực của Tnú thể hiện phẩm chất dũng cảm phi thường của người anh hùng thời đại. Tuy da thịt bị thiêu đốt đau đớn tột cùng nhưng anh không hề khóc lóc, kêu van. Thái độ căm thù giặc mãnh liệt hiện rõ trong đôi mắt mở trừng trừng, trên đôi môi bị chính anh cắn nát, trong vị máu mặn chát ở đầu lưỡi. Nỗi đau nén lại trong lồng ngực để rồi òa vỡ ra thành một tiếng thét dữ dội. Tnú đã thét lên tiếng thét căm hờn, khinh bỉ vào mặt lũ tay sai tàn ác. Tiếng thét ấy làm cho dân làng Xô Man bừng tỉnh, thôi thúc dân làng vùng dậy cầm giáo cầm mác giết chết cả tiểu đội lính ngụy :
Tnú thét lên một tiếng. Chỉ một tiếng thôi. Nhưng tiếng thét của anh bỗng vang dội thành nhiều tiếng thét dữ dội hơn. Tiếng “Giết!”. Tiếng chân người đạp trên sàn nhà ưng ào ào. Tiếng bọn lính kêu thất thanh. Tiếng cụ Mết ồ ồ : “Chém! Chém hết Ị”. Cụ Mết đúng rồi, cụ Mết đã đúng đấy, lưỡi mác dài trong tay. Thằng Dục nằm dưới lưỡi mác của cụ Mết. Và thanh niên, tất cả thanh niên trong làng, mỗi người một cây rựa sáng loáng, những cây rựa mài bằng đá Tnú mang từ đỉnh Ngọc Linh về…
Nỗi đau đớn tột cùng và lòng căm thù sôi sục của Tnú đã truyền sang dân làng Xô Man. Trong khoảnh khắc, cụ Mết đã lãnh đạo dân làng dùng giáo mác giết sạch bọn thằng Dục có trang bị vũ khí đầy đủ. Mười ngọn đuốc cháy rừng rực trên hai bàn tay Tnú không làm cho lòng người Xô Man nao núng, khiếp sợ như kẻ thù mong muốn ; ngược lại, hình ảnh đó càng nung nấu căm thù và tiếp thêm sức mạnh cho mọi người dũng cảm vùng lên giết giặc. Sự man rợ của kẻ thù là một trong những nguyên nhân thúc đẩy hành động quật khởi của dân làng Xô Man trong cái đêm đáng nhớ ấy.
Sau đêm đó, Tnú rời làng tham gia lực lượng vũ trang. Đôi bàn tay với các ngón bị cụt như một chứng tích tội ác của quân thù. Thời gian dần dần làm lành vết thương trên mười ngón tay Tnú nhưng nỗi đau mất vợ mất con vẫn còn nguyên đó, anh không thể nguôi quên. Đôi bàn tay cụt mỗi ngón chỉ còn hai đốt của Tnú tiếp tục cầm súng chiến đấu với kẻ thù. Trong một trận đánh.Tnú đã dùng đôi bàn tay không còn nguyên vẹn của mình bóp chết tên chỉ huy giặc Khi nó cố thủ trong hầm. Đôi bàn tay Tnú là dấu ấn khắc ghi quá khứ đau thương, mất mát cũng như sự trưởng thành của anh. Giống cánh rừng xà nu với sức sống bất diệt, đôi bàn tay bị giặc đốt cháy của Tnú vẫn giúp anh đạt danh hiệu dũng sĩ diệt Mĩ, diệt ngụy và anh đã trở thành niềm tự hào to lớn của dân làng Xô Man bất khuất, kiên cường.
Bằng bút pháp sử thi, với những hình ảnh đặc tả giàu khả năng gợi cảm, tác giả Nguyễn Trung Thành đã xây dựng nhân vật Tnú thành hình tượng tiêu biểu cho con người Tây Nguyên dũng cảm, kiên cường trong thời đại chống Mĩ cứu nước. Hình ảnh đôi bàn tay Tnú được nhắc đi nhắc lại trong tác phẩm như một biểu tượng đầy ý nghĩa về cuộc đời đau thương, mất mát, hờn căm; là chứng tích tội ác của kẻ thù, thể hiện tính chất khốc liệt của cuộc chiến tranh giải phóng và vẻ đẹp của chủ nghĩa yêu nước, anh hùng cách mạng. Hình ảnh đôi bàn tay Tnú tượng trưng cho sức sống mãnh liệt không bạo lực nào có thể tiêu diệt được của con người Tây Nguyên. Hai bàn tay Tnú đã trở thành một chi tiết nghệ thuật đặc biệt có giá trị thẩm mĩ và ý nghĩa khái quát lớn lao, sâu sắc.
Hình ảnh đôi bàn tay Tnú – Mẫu 7
Tôi đã dừng lại thật lâu bên tác phẩm “Rừng xà nu” (Nguyễn Trung Thành). Ở tác phẩm ấy, cùng với hình tượng cây xà nu, tôi ấn tượng nhất trước hình ảnh đôi bàn tay Tnú như điểm sáng, là biểu tượng cho ý chí căm thù giặc và tinh thần cách mạng vô song.
Đôi bàn tay Tnú không chỉ dừng lại ở bàn tay lao động mà còn là bàn tay chiến đấu của người chiến sĩ, bàn tay trong máu lửa khốc liệt. Bàn tay ấy hiện lên trong những câu văn xuôi, nhưng vẫn đẹp như thơ, nổi bật khối và hình, như chạm khắc của hội họa, của vũ, nhạc và đặc biệt hơn là gửi tới bạn đọc biết bao điều vừa giản dị thân thương, vừa thiêng liêng, vừa cao cả.
Thoạt đầu, đấy là hai bàn tay lúc còn lành lặn. Đôi bàn tay chú bé mồ côi nắm lấy tay cô bé Mai chăm chỉ chặt củi, xách nước, lên rẫy trồng tỉa, xách xà lét giấu gạo đi nuôi cán bộ Quyết. Đôi bàn tay Tnú cầm viên phấn bằng đá trắng lấy từ núi Ngọc Linh về tập viết chữ, mờ dần cánh cửa cuộc đời để đến với cách mạng. Và cũng chính đôi bàn tay bé nhỏ ấy đã dũng cảm mang công văn đi làm liên lạc vì căm thù thằng giặc vô ngần. Bọn giặc bắt được Tnú, tra tấn dã man, hỏi cộng sản ở đâu, Tnú đặt tay lên bụng mình và nói: “Ở đây này”. Bàn tay Tnú chỉ rõ và khẳng định lý tưởng cách mạng không ở đâu xa mà ở ngay trong tâm hồn mình. Đây chính là nét đẹp thứ nhất của bàn tay Tnú: bàn tay của sự tín nghĩa, thủy chung.
Bàn tay Tnú còn là bàn tay của sự yêu thương, bàn tay đau đớn, căm thù, mang chất vàng của nhân phẩm, bàn tay người chiến sĩ cộng sản. Tnú yêu Mai – cô bạn thuở thiếu thời. Bàn tay ấy cũng đã được Mai nắm chặt mà khóc những giọt nước mắt nóng bỏng yêu thương, đồng cảm khi Tnú vượt ngục trở về. Những tưởng hạnh phúc ấy sẽ mãi mãi tròn đầy. Vậy mà….bọn giặc lại nhẫn tâm phá tan đi niềm hạnh phúc đơn sơ ấy! Không bắt được Tnú, chúng bắt Dít rồi tới mẹ con Mai tra tấn dã man bằng gậy sắt phòng để anh ra mặt. “Trận mưa cây sắt mỗi lúc một dồn dập. Không nghe thấy tiếng thét của Mai nữa. Chỉ nghe đứa bé khóc ré lên một tiếng rồi im bặt”. Lửa hận dâng lên ngút ngàn, đốt cháy tâm can Tnú, truyền từ đôi tay lên đôi mắt “ở chỗ hai con mắt anh bây giờ là hai cục lửa lớn”. Mỗi ngón tay anh như nóng bỏng lên bởi tình thương, nỗi lo và sự căm hờn. “Hai cánh tay như hai cánh lim chắc của anh ôm chặt lấy mẹ con Mai”. Mười ngón tay nóng bỏng lửa căm thù, thương xót đã truyền sức mạnh vào hai cánh tay. Nhưng mà “Tnú chỉ có tay không giữa quân thù đầy vũ khí. Và khi chỉ có tay không thì Tnú cũng không cứu được chính đời mình, không bảo vệ được sự sống và tình yêu, không bảo vệ được hoàn máu của đời anh” (Đỗ Kim Hồi).
Mẹ con Mai chết còn Tnú thì bị giặc bắt tra tấn. Bọn thằng Dục tàn nhẫn tẩm thứ dầu xà nu của quê hương anh vào giẻ rồi quấn giẻ lên mười đầu ngón tay anh, mười điểm chót vót, bén nhạy nhất của hệ thần kinh. Bàn tay Tnú như đang đỏ rực lên, lung linh, dữ dội. Nguyễn Trung Thành không miêu tả chi tiết bằng những động từ, tính từ đặc tả mà chỉ ngắn gọn mấy câu và một hình ảnh ví ngầm “Mười ngón tay đã thành mười ngọn đuốc” nhưng cũng đủ truyền tới người đọc biết bao cảm xúc: Khủng khiếp, ghê sợ, đau xót rồi cảm thương, căm giận. Nhưng “Tnú không thèm, không thèm kêu van”.
Từ văn tự sự chuyển thành văn trữ tình, đoạn truyện không còn là lời kể của tác giả nữa mà đã cất lên tiếng nói nội tâm nhân vật, đầy những giằng xé, quằn quại. Ngọn lửa của âm mưu thâm độc, của tội ác dã man đã không đốt cháy được chất vàng mười trung thành, bất khuất của người chiến sĩ trẻ tuổi Tây Nguyên. Hai bàn tay đuốc lửa của Tnú đã châm ngòi cho phong trào Đồng khởi của dân làng Xô Man vùng lên tiêu diệt bọn giặc tàn ác và trở thành biểu tượng của khí phách Việt Nam trong công cuộc kháng chiến chống ngoại xâm thời đại ngày nay:
“Chúng muốn đốt ta thành tro bụi
Ta hóa vàng nhân phẩm, lương tâm
Chúng muốn ta bán mình ô nhục
Ta làm sen thơm ngát giữa đầm….”
(“Việt Nam máu và hoa” – Tố Hữu)
Bàn tay lành lại, mỗi ngón tay cụt một đốt, trở thành chứng tích của tội ác chiến tranh mà Tnú mang theo suốt cả cuộc đời. Đôi bàn tay với ngón tay chỉ còn lại hai đốt vẫn có thể cầm giáo, cầm súng để Tnú lên đường chiến đấu. “Chúng nó đã cầm súng, mình phải cầm giáo!”, chân lý này giúp người ta ý thức được tầm quan trọng của vũ khí, không thể không cầm vũ khí, nhưng cũng không nên ỷ lại vào vũ khí, cái quyết định cuối cùng vẫn là đôi bàn tay con người. Chính vì thế, Nguyễn Trung Thành đã cẩn thận kể thêm chi tiết Tnú dùng hai bàn tay không, cụt đốt, đôi bàn tay quả báo để siết cổ tất cả những thằng Dục tàn ác hơn cả dã thú. Có thể nói, bàn tay Tnú biểu tượng cho sức mạnh của khối đoàn kết cộng đồng, sự gắn bó mạch sống của mảnh đất, rừng cây và sức sống con người. Đó là đôi bàn tay huyền thoại, vô địch trước sức mạnh của mọi kẻ thù.
Bàn tay Tnú – một hình tượng nghệ thuật giàu tính thẩm mỹ như có một số phận riêng, gắn bó mật thiết với cuộc đời Tnú và góp phần tô đậm thêm những nét phẩm chất, tính cách cao đẹp của anh. Đẹp biết bao những bàn tay chiến sĩ Việt Nam, những bàn tay lao động Việt Nam: “Bàn tay ta làm nên tất cả…”, tôi muốn ngân lên mãi câu thơ ấy của nhà thơ Hoàng Trung Thông. “Tay người như có phép tiên”, tôi muốn hát lên mãi lời ca ấy của nhà văn, nhạc sĩ Nguyễn Đình Thi. Và tôi muốn nói lại nhiều lần những vẻ đẹp của bàn tay Tnú trong truyện ngắn “Rừng xà nu” (Nguyễn Trung Thành) bởi tự hào biết mấy hai tiếng Việt Nam.
Hình ảnh đôi bàn tay Tnú – Mẫu 8
Tây Nguyên từ lâu đã trở thành nguồn cảm hứng cho biết bao nghệ sĩ sáng tạo nghệ thuật. mỗi người đều tìm thấy ở mảnh đất này những biểu tượng đẹp để tâm hồn mình cất cánh, ngòi bút mình thăng hoa. Ngọc Anh có bóng cây Kơ- Nia, Thu Bồn có cánh chim Chơ- Rao. Nguyễn Trung Thành mang đến cho chúng ta tác phẩm cây xà nu để chúng ta thấy được thêm những nét đẹp tây nguyên mà cụ thể ở đây chính là nét đẹp thiên nhiên và con người. Nổi bật cho những phẩm chất nhân vật Tnú và tiêu biểu cho hình ảnh Tnú phải kể đến hình ảnh đôi bàn tay. Có thẻ nó chi tiết, hình ảnh đôi bàn tay của Tnú mang đến những ấn tượng rất lớn trong lòng người đọc. Đặc biệt nó mang đậm ý đồ nghệ thuật mà tác giả muốn gửi gắm qua đó.
Có thể nói đôi bàn tay ấy cũng có một cuộc đời, cuộc đời ấy giống như cuộc đời của Tnú vậy. Cũng có những lúc anh hùng nhưng cũng phải chịu nhiều đau thương mất mát. Thế nhưng đến cuối cùng bàn tay ấy cũng giết chết biết bao nhiêu kẻ thù để báo thù cho tất cả những đau thương mà nó cũng như chủ nhân nó phải chịu.
Trước hết đó là một bàn tay lành lặn nhỏ bé. Bàn tay ấy đã cùng với Mai học chữ trong rừng. Bàn tay ấy đã nhanh nhẹn cầm những thứ liên lạc vượt qua mọi gian nan và những vòng vây của giặc để mang đến cho những người cán bộ trong rừng. qua đây ta thấy hình ảnh đôi bàn tay nhỏ bé của Tnú hiện lên thật sự rất đẹp, nó nhỏ nhắn đáng yêu thật đấy nhưng lại rất chắc chắn khi cầm thư và đồ tiếp tế. Một bàn tay nhỏ nhắn như vậy mà có thể cầm biết bao nhiêu đồ như vậy, quả thật rất đáng khen. Không những thế ta còn thấy được một người anh hùng Tnú tuy bé nhỏ nhưng đã mang sẵn bản chất anh hùng. Bàn tay ấy không chỉ vậy mà còn gan góc cầm đá đập vào đầu của Tnú khi học ngu chữ. Theo như anh Quyết nói thì phải học cái chữ để có thể trở thành cán bộ được. Chính vì thế mà khi không học được, học chữ này thì quên mất chữ kia đôi bàn tay ấy cầm phấn học bài nhưng khi không học được thì cũng chính bàn tay ấy ấy đá đập đầu khiến cho máu chảy ròng ròng. Chính hình ảnh bàn tay ấy làm nổi bật lên hình ảnh người anh hùng Tây nguyên ngay từ bé đã mang một tư tưởng lớn. Và khi không học được chữ sợ rằng mình không thể giúp ích cho đất nước nên Tnú mới dùng chính bàn tay của mình để trừng trị mình.
Không những thế đôi bàn tay ấy còn mang một vẻ đẹp lớn đó là vẻ đẹp của sự gan dạ nữa. Chính đôi bàn tay ấy vạch rừng vượt thác để đem thư mật đến cho những người cộng sản. Và ngay cả khi bị bắt thì đôi bàn tay ấy cũng không ngần ngại mà chỉ thẳng vào bụng mà nói “cộng sản ở đây này”.
Mặc cho những lần chỉ tay ấy lại chằng chịt vết dao chém. Có thể nói vẻ đẹp của Tnú qua đôi bàn tay lại được hiện lên, đó là vẻ đẹp của sự gan góc quả cảm không sợ những tên giặc kia.
Và đôi bàn tay ấy khi lớn lên còn cầm tay Mai hẹn hò bên những gốc cây vả. Đó chính là một bàn tay dịu dàng ấm áp dắt Mai đi đến những hạnh phúc và yêu thương.
Bàn tay ấy còn bứt đứt hàng chục trái vả thể hiện sự căm thù của quân giặc trong cai đêm mà mẹ con Mai bị tra tấn cho đến chết. Đứng nhìn vợ con bị đau đớn đôi bàn tay ấy như thể hiện cảm xúc thay cho chủ nhân của nó.
Và khi mẹ con Mai ngã xuống chính bàn tay ấy cũng là cánh tay đỡ lấy vợ con mình. Có thể nói đó là một cánh tay vững chãi và tràn đầy sự yêu thương.
Và khi bị bọn giặc bắt chúng bó giẻ vào bàn tay ấy tẩm nhựa xà nu mà đốt cháy tay Tnú. Mười đầu ngón tay bốc lên như mười ngọn đuốc. Đây chính là hình ảnh đau thương nhưng đẹp nhất trong chặng đời bàn tay ấy. Nó đẹp bởi vì nó chịu nhiều thương đau nhưng nó không bao giờ là bàn tay chết cả.
Nó không vẹn nguyên nữa những nó còn đẹp hơn khi cả vẹn nguyên. Bởi bàn tay ấy sau này vẫn cầm chắc tay súng và giết chết biết bao nhiêu quân giặc. Và cũng chính bàn tay đau thương ấy đã giết chết thằng Dục để báo thù cho mẹ con Mai.
Như vậy có thể thấy hình ảnh đôi bàn tay Tnú là một chi tiết nghệ thuật đặc sắc trong tác phẩm này. Có thể thấy rằng bàn tay ấy cũng có cuộc đời như Tnú vậy: hiền lành và gan dạ rồi đến yêu thương và đau thương cuối cùng nó vẫn hoạt động như một đôi tay bình thường giết chết biết bao nhiêu quân giặc. Bàn tay ấy không chỉ để giết giặc mà bàn tay ấy còn để đưa cơm cho cán bộ và là bàn tay yêu thương dắt Mai đi đến những hạnh phúc của tình yêu.
………….
Tải file tài liệu để xem thêm bài văn phân tích đôi bàn tay Tnú
