Văn mẫu lớp 10: Dàn ý phân tích Chuyện chức phán sự đền Tản Viên mang đến 2 mẫu dàn ý chi tiết nhất. Qua dàn ý phân tích tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên sẽ giúp các bạn học sinh có thêm nhiều gợi ý tham khảo, nắm được các luận điểm, luận cứ cần triển khai trong bài văn, tránh tình trạng xa đề, lạc ý.
Bạn đang đọc: Văn mẫu lớp 10: Dàn ý phân tích Chuyện chức phán sự đền Tản Viên (2 Mẫu)
Chuyện chức phán sự đền Tản Viên là một trong những truyện hay, truyện tiêu biểu của Truyền kì mạn lục – một tác phẩm nối tiếng và để đời của Nguyễn Dữ. Chuyện chức phán sự đền Tản Viên chứa đựng nhiều yếu tố hoang đường, kì ảo. Vậy dưới đây là 2 dàn ý phân tích Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, mời các bạn cùng tham khảo nhé.
Dàn ý phân tích Chuyện chức phán sự đền Tản Viên chi tiết nhất
Dàn ý phân tích Chuyện chức phán sự đền Tản Viên đầy đủ
1. Mở bài
– Giới thiệu về tác phẩm Truyền kì mạn lục và Chuyện chức phán sự đền Tản Viên
2. Thân bài
a. Giới thiệu về thể loại truyền kì và nội dung của tác phẩm
– Truyền kì: Văn xuôi tự sự, phản ánh hiện thực qua những yếu tố hoang đường, thể hiện quan niệm của tác giả
– Nội dung tác phẩm:
- Kể về Ngô Tử Văn và hành động đốt đền của tên tướng bại trận phương bắc họ Thôi đang tác quái, gây hại cho dân.
- Hắn đe dọa và kiện chàng ở Minh ty. Chàng được Thổ thần chỉ cách nên đã vạch trần được tội ác của tên tướng giặc khiến hắn phải chịu trừng phạt.
- Sau này nhờ tiến cử của Thổ thần, chàng được nhận chức phán sự ở đền Tản Viên.
=> Khẳng định niềm tin về công lý, sự chính trực của con người sẽ được đền đáp.
b. Giới thiệu về nhân vật Ngô Tử Văn
– Họ tên: Tên Soạn, họ Ngô
– Quê: Huyện Yên Dũng, đất Lang Giang.
– Tính cách: khẳng khái, nóng nảy, là người cương phương, thấy gian tà không chịu được.
=> Cách giới thiệu nhân vật trực tiếp, ngắn gọn, súc tích, gây được sự chú ý cho người đọc.
=> Giọng điệu có phần hướng tới sự ngợi ca, định hướng cách nhìn nhận cho người đọc về hành động sau này của nhân vật.
c. Cuộc đấu tranh nơi trần gian của Ngô Tử Văn
– Hành động châm lửa đốt đền:
– Nguyên nhân: Do tức giận sự hoành hành, hống hách của tên tướng giặc bại trận họ Thôi, làm hại tới dân chúng “Tử Văn rất …đốt đền”.
+ Diễn biến:
- Tử Văn “tắm gội chay sạch, khấn trời” => Đây là hành động được chuẩn bị kỹ càng, có chủ đích, cẩn trọng, không phải bộc phát.
- “châm lửa đốt đền” => Hành động quyết liệt, công khai, vô cùng dũng cảm “vung tay không cần gì cả”.
=> Hành động đốt đền thể hiện sự khẳng khái, cương phương của Ngô Tử Văn, bộc lộ ý chí, ý thức dân tộc mạnh mẽ, bằng việc diệt trừ tên tướng giặc bại trận làm loạn nhân gian.
– Cuộc gặp gỡ với tên tướng Bách hộ họ Thôi:
- Sau khi đốt đền, Ngô Tử Văn “thấy trong mình khó chịu …sốt rét”
- Trong cơn mê mẩn, chàng thấy một người “khôi ngô dõng dạc, …cư sĩ” – nói năng đe dọa, bắt chàng “dựng lại đền như cũ” => Lời nói mang sự đe dọa, mắng mỏ “Biết điều … tai vạ”, “Phong Đô … sẽ biết” => một kẻ xảo trá, tham lam, ranh ma, độc ác.
- Đối lập với tên tướng, Ngô Tử Văn “mặc kệ … tự nhiên”, thái độ ung dung, ngạo nghễ, tự tin vào việc làm của mình.
– Cuộc gặp với Thổ thần:
- Hoàn cảnh: Thổ thần đến sau khi tên tướng “phất áo bỏ đi” là “một ông già …vái chào” => Dáng bộ giản dị, thái độ khiêm nhường, cung kính, coi trọng, bày tỏ sự cảm ơn với Tử Văn.
- Thổ thần kể lại mọi việc cho Tử Văn nghe: Bị tên tướng đánh đuổi, phải nương nhờ đền Tản Viên => cho chàng thấy rõ sự xảo trá, tác quái của tên tướng giặc.
- Tử Văn trách Thổ thần nhu nhược, thế nhưng Thổ thần tuy là thần tiên nhưng phải cam chịu, chấp nhận, không dám đấu tranh vì “những đền miếu gần quanh … bênh nó cả”.
=> Nguyễn Dữ phê phán tầng lớp quan lại yếu đuối, nhu nhược không dám đấu tranh cho lẽ phải và lớp quan lại tham lam.
+ Sau đó, Thổ thần bày cách cho Tử Văn tâu kiện với Diêm vương và cách đối phó với tên tướng giặc.
=> Câu chuyện phát triển hết sức logic, cho thấy những người làm việc chính nghĩa thì luôn có thần linh giúp sức.
d. Cuộc đấu tranh giành công lý ở Minh ty
– Ngô Tử Văn phải đương đầu với thử thách:
- Bị quỷ sứ bắt đi trong đêm, qua con sông với côn cầu “ước hơn ngàn thước …thấu xương”, “hai bên … nanh ác”, tội chàng bị khép vào là tội nặng, không được giảm án => toàn những sự việc kinh hãi, đòi hỏi lòng can đảm của Tử Văn.
- Chàng không hề nao núng, kêu to “Ngô Soạn này … oan uổng” => được vời vào điện đối chất.
- Tại điện, tên tướng giặc khép nép, tỏ vẻ đáng thương, kêu oan – Tử Văn bị Diêm vương trách mắng, luận tội “hỗn láo”, trách mắng chàng ngoan cố, bướng bỉnh.
- Thế nhưng, thái độ của Ngô Tử Văn: vẫn điềm nhiên, không hề kinh hãi mà một mực cứng cỏi kêu oan, tự tin trước những lời luận tội của Diêm Vương và lời giảo biện của tên tướng giặc.
– Chàng vạch trần tội ác của tên tướng họ Thôi:
- Tử Văn y lời Thổ thần mà tấu bẩm với Diêm Vương, còn khẳng định cứng cỏi “xin đem giấy …nói càn” => khiến tên tướng giặc hoảng sợ mà xin giảm án cho chàng => cho thấy sự xảo trá, gian ác của hắn.
- Chàng không chịu bỏ cuộc, nhờ Diêm vương sai người đến đền Tản Viên => Sự việc đúng y lời Tử Văn nói.
=> Cuối cùng, sự thật được chứng thực, Tử Văn thắng kiện, Diêm Vương trách cứ các phán quan làm việc không chí công vô tư, còn tên tướng giặc bị “lồng sắt chụp vào đầu … Cửu u”
=> Cuộc đấu tranh dưới minh ty cho thấy khí phách cũng sự can đảm, thông minh của Ngô Tử Văn trước cuộc đối đầu với tên tướng xảo trá
=> Cho thấy ước mơ về sự công lý công bằng của người dân trong xã hội xưa.
e. Ngô Tử Văn nhận chức phán sự đền Tản Viên
– Hoàn cảnh: Thổ thần tới cảm tạ Ngô Tử Văn đã giúp đỡ mình, đồng thời ông đã xin Đức Thánh Tản cho chàng giữ chân Phán sự ở đền Tản Viên và khuyên chàng nên nhận lời ngay “không nên trùng trình” =>chàng nhận lời “thu xếp việc nhà rồi không bệnh mà mất”.
– Đây là phần thưởng to lớn dành cho Ngô Tử Văn vì hành động trượng nghĩa, ý chí gan dạ, khẳng khái của mình.
– Hành động diệt trừ tên tướng giặc còn là hành động diệt trừ tận gốc cái ác “mộ của người tướng …như cám vậy”, lấy lại danh dự cho Thổ thần, minh oan cho hành động “đốt đền” của chàng.
– Đây còn là niềm ước vọng của nhân dân về một vị quan thanh liêm, chính trực, ước mơ về công bằng công lý.
– Sự gặp gỡ với người cũ và lời truyền “nhà quan Phán sự” =>niềm tin khẳng định một vị quan tốt sẽ được muôn dân yêu kính.
f. Ý nghĩa và bài học:
– Ý nghĩa:
- Thể hiện niềm tin của nhân dân vào công bằng công lý giữa xã hội.
- Phản ánh sự giả tạo, xáo trá của một bộ phận con người trong xã hội đương thời cùng những oan trái, bất công không thể tỏ bày.
- Phản ánh sự tham lam, lộng quyền, nhận hối lộ của đám quan lại trong xã hội xưa.
- Phê phán sự hèn nhát, nhu nhược, không dám đấu tranh đòi quyền lợi, bảo vệ lẽ phải của một bộ phận quan lại và đa số người dân đương thời.
- Ca ngợi sự dũng cảm, chính trực, khẳng khái của những người dân bình thường trong xã hội phong kiến.
– Bài học:
- Cần dũng cảm, kiên cường, đứng lên đấu tranh cho lẽ phải, công lý.
- Niềm tin về cuộc sống ở hiền thì sẽ gặp lành, niềm tin vào công lý và lẽ phải.
g. Đặc sắc nghệ thuật:
– Kết hợp giữa yếu tố lý kì, kì ảo với tự sự, mượn sự kì ảo để nói về hiện thực và ước vọng của con người => mang tính thời đại.
– Cốt truyện li kì, cuốn hút người đọc, mang tính logic cao, có cao trào
– Tình tiết lôi cuốn, giọng văn tự nhiên, chân thành, giản dị
3. Kết bài
Khẳng định lại ý nghĩa và nội dung mà tác giả muốn gửi gắm.
Dàn ý phân tích Chuyện chức phán sự đền Tản Viên ngắn
I. Mở bài
- Giới thiệu về tác giả Nguyễn Dữ và tập Truyền kì mạn lục: Nguyễn Dữ sống vào khoảng thế kỉ XVI. Truyền kì mạn lục là tác phẩm xuất sắc của ông ghi chép những chuyện li kì trong nhân gian.
- Giới thiệu về tác phẩm “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên”: Là một trong 20 truyện của tập truyền kì mạn lục kể về câu chuyện chức quan coi việc xử án ở đền Tản Viên.
II. Thân bài
1. Giới thiệu nhân vật Ngô Tử Văn.
– Tên: Ngô Tử Văn tên Soạn
– Quê quán: Huyện Yên Dũng đất Lạng Giang
– Tính tình: Khảng khái, nóng nảy, thấy sự gian tà thì không chịu được
→Cách giới thiệu trực tiếp ngắn gọn mang tính khẳng định gây chú ý người đọc
→Giọng điệu ngợi ca định hướng cách nhìn nhận cho người đọc về những hành động tiếp theo của nhân vật
2. Cuộc đấu tranh ở trên trần gian của Ngô Tử Văn.
a. Hành động đốt đền
– Nguyên nhân đốt đền: Tức giận trước sự hống hách, lộng hành làm hại dân chúng của hồn ma tên tướng giặc
– Hành động:
+ Tắm gội chay sạch, khấn trời
→Đốt đền là hành động có chủ đích, cẩn trọng, không phải hành động bộc phát
+ Châm lửa đốt đền, vung tay không sợ gì cả mặc cho mọi người lắc đầu lè lưỡi
→Hành động công khai đầy dũng cảm, quyết liệt.
⇒ Thể hiện sự khẳng khái, chính trực, kiên cường, dũng cảm của trí thức Việt
⇒ Thể hiện ý thức dân tộc mạnh mẽ qua việc diệt trừ hồn ma tên tướng giặc.
b. Cuộc gặp gỡ của Ngô Tử Văn và bách hộ họ Thôi
– Sau khi đốt đền, Tử Văn trở về bị “sốt nóng sốt rét”.
– Hình ảnh hồn ma tướng giặc:
- Diện mạo khôi ngô, cao lớn, đầu đội mũ trụ
- Lời nói: Mắng mỏ đe dọa, bắt Ngô Tử Văn lập lại đền.
→Đây là một kẻ xảo trá, tham lam, hung ác
– Thái độ của Ngô Tử văn: Ung dung, mặc kệ vẫn ngôi ngất ngưởng, tự nhiên
→Thái độ của con người tự tin vào việc làm chính nghĩa.
c. Cuộc gặp gỡ của Ngô Tử Văn với thổ công
– Thổ công: Kể lại toàn bộ sự việc mình bị hại để Tử Văn thấy được sự xảo trá tác oai tác quái của tên tướng giặc, lo lắng cho Tử Văn
→Thổ công biết sự tồn tại của cái xấu nhưng cam chịu và chấp nhận, không dám đấu tranh để đòi lại công lí
– Thổ công bày cách để Ngô Tử Văn đối phó với tên hung thần và đối chất với Diêm Vương
→Tạo ra sự phát triển logic cho câu chuyện.
→Tử Văn không còn chiến đấu đơn độc mà đã có sự hỗ trợ của thổ công.
3. Cuộc đấu tranh giành lại công lí ở Minh Ti.
a. Chặng 1: Tử Văn đối đầu với những thử thách
– Tên bách hộ họ Thôi: Tỏ vẻ khép nép, đáng thương, để kêu oan
– Diêm Vương: Nghe theo lời tố cáo của tên tướng giặc, trách mắng, phán Tử Văn ngoan cố, bướng bỉnh
– Thái độ của Tử Văn:
- Điềm nhiên, không kinh hãi trước cảnh Minh ti rùng rợn
- Một mực kêu oan, điềm tĩnh, cứng cỏi trước uy quyền của Diêm Vương và sự xảo trá giả tạo của tên tướng giặc
b. Chặng 2: Tử Văn vạch trần tội ác của tên tướng giặc
– Khi tranh cãi, biết mình yếu thế, tên bách hộ Thôi sợ hãi, tỏ vẻ giả nhân giả nghĩa xin giảm án cho Tử Văn.
– Tử Văn không chịu bỏ cuộc, xin Diêm Vương cho người xuống tản Viên chứng thực
– Diêm Vương: Chứng thức và tin lời Ngô Tử Văn, xử cho Tử Văn thắng kiện.
→Cuộc đấu tranh đã bộc lộ khí phách, sự thông minh, cam đảm, quyết liệt của Ngô Tử Văn trên hành trình đòi lại công lí
→Làm rõ bộ mặt giả nhân giả nghĩa, xảo trá, giả tạo của hồn ma tên tướng giặc.
→Kết quả của cuộc chiến cho thấy ước mơ về sự công bằng của nhân dân.
4. Ngô Tử Văn nhận chức phán sự đền Tản Viên
– Là phần thưởng cho sự khẳng khái, cương trực và dũng cảm của Ngô Tử Văn.
– Diệt trừ tận gốc cái ác, lấy lại danh dự cho thổ công, làm sáng tỏ nỗi oan khuất cho Ngô Tử Văn
– Gửi gắm khát vọng của nhân dân về một vị quan chính trực, thanh liêm.
– Cuộc gặp gỡ giữa quan phán sự và người quen cũ: Thể hiện niềm tin về một vị quan tốt, giúp nước, giúp dân.
5. Ý nghĩa, bài học
a. Ý nghĩa của truyện
- Thể hiện niềm tin vào công lí, ước mơ về một xã hội công bằng ở hiền gặp lành, ác giả ác báo
- Phản ánh hiện tượng oan trái, bất công của xã hội đương thời
- Phê phán thói tham nhũng, lộng quyền của quan lại đương thời
- Phê phán sự hèn nhát không dám đứng lên đấu tranh bảo vệ lẽ phải của một bộ phận quan lại và nhân dân
b. Bài học
- Cần dũng cảm đứng lên đấu tranh bảo vệ công lí và lẽ phải.
- Có niềm tin vào lẽ phải: Thiện thắng ác
6. Đặc sắc nghệ thuật
- Sự kết hợp giữa bút pháp thực và ảo, mượn truyện kì ảo để nói chuyện thực ở đời vì thế nó mang giá trị thời đại
- Cốt truyện kịch tính, hấp dẫn với kết cấu logic có mở đầu, thắt nút, cao trào, mở nút
- Lựa chọn tình tiết li kì, lôi cuốn
- Xây dựng tính cách nhân vật qua lời nói và hành động
III. Kết bài
- Khái quát lại nội dung và nghệ thuật của truyện “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên”
- Trình bày suy nghĩ của bản thân về tác phẩm: Đem lại sự thích thú cho người đọc bởi người tốt đã được đền đáp xứng đáng, kẻ ác bị trừng trị
